________________
अन्तकृतदशाङ्गसूत्रे
विशिष्टात्मकल्याणार्थनिरूपकसन्दर्भरूपश्रुतमित्यर्थः यद्वा पूर्वभवोपार्जितकर्मणां निर्जरा जायते नूतनकर्मबन्धाभावो वा यत्र भवतीत्यध्ययनम् । उक्तंच — अज्झप्पस्साणयणं कम्माणं अवचओ उवचियाणं अणुवचओ य नवाणं तम्हा अज्झयणमिच्छंति ॥ १ ॥ छाया - अध्यात्ममानयनं कर्मणां अपचयः उपचितानाम् ।
अनुपचयश्च नवानां, तस्मात् अध्ययनमिच्छन्ति ॥ १ ॥
१४
अध्यात्मं = चेतः तस्य आनयनं=प्रापणं शुभध्याने, तथा उपचितानां कर्मणाम् अपचयः, नवानां कर्मणामनुपचयश्चानेन भवतीतीदमध्ययनमुच्यतेइति । तानि दशाध्ययनान्याह - ' तं = जहा ' तद्यथा - गौतमः समुद्रः सागरो गम्भीरचैव भवति स्तिमितश्च । अचलः काम्पिल्यः खलु अक्षोभः प्रसेनजिद् विष्णुरिति । तेषां प्रत्येकनाम्ना प्रत्येकमध्ययनं ज्ञातव्यम् ॥ सू० ३ ॥ भवोपार्जित कर्मों की नर्जरा हो, अथवा जिससे नवीन कर्मों का बंध नहीं हो, उसका नाम अध्ययन है ।
इस अर्थ का निरूपण करने वाली गाथा इस प्रकार "अज्झप्पस्साणयणं, कम्माणं अवचओ उवचियाणं । अणुवचओ य नवाणं, तम्हा अज्झयणमिच्छंति ॥ " इत्यादि । वे क्रमशः इस प्रकार हैं:
(१) गौतम (२) समुद्र ( ३ ) सागर (४) गम्भीर (५) स्तिमित (६) अचल (9) काम्पिल्य ( ८ ) अक्षोभ (९) प्रसेनजित् और (१०) विष्णुकुमार || सू० ३ ॥
--
પ્રાપ્તિ થાય, અથવા જેના વડે અનેકભવાપાર્જિત કર્માંની નિશ થાય, અથવા જેનાથી નવીન ક્રર્માનું બંધ ન થાય તેને અધ્યયન કહે છે.
આ અર્થનું નિરૂપણ કરવાવાળી ગાથા આ પ્રકારે છે :—
શ્રી
“अज्झष्पस्साणयणं, कम्माणं अवचओ उबचियाणं ।
अणुवचओ य नवाणं, तम्हा अज्झयणमिच्छति ॥ इत्याहि.
તે અધ્યયનાના નામ આ પ્રકારે છે:
(१) गौतम (२) समुद्र (3) सागर (४) गंभीर (4) स्तिमित (६) अयस (७) अभ्पिल्य (८) मक्षाल (९) प्रसेनभित्र (१०) विष्णुकुमार (सू० 3 )
અન્તકૃત દશાંગ સૂત્ર