________________
३८०
उपासकदशाङ्गसूत्रे
तद्वत्काल कं = श्यामम् । नयनेति नयनयोः नेत्रयोर्विषं नयनविषं रोषोऽमर्षस्ताभ्यां पूर्णम् । अञ्जनेति अञ्जनानां = कज्जलानां पुञ्जाः अञ्जनपुञ्जास्तेषां निकरः = राशिः कज्जलमहापुञ्ज इत्यर्थः, स इव प्रकाशते, यद्वा तद्वत्मकाशो यस्य तत्, रक्ताक्षं लोहितविचरता रहा ||१०३|| हाथीरूपधारी देवताने कामदेव श्रावकको निर्भय यावत् विचरते देखा | देखकर दूसरी बार और तोसरी बार उसने कामदेव श्रावसे वही कहा परन्तु वह जैसा का तैसा यावत् विचरता रहा ||१०४ || फिर भी हाथीरूपधारी देवने कामदेव श्रावक को निर्भय यावत् विचरते देखा । देखकर लाल पीला आदि ४ होकर कामदेव श्रावकको मुंडसे पकडा | पकडकर ऊपर आकाशमें उछाल दिया और उछाल कर तीखे दांतो पर झेल लिया । झेलकर नीचे जमीन पर रखकर तीनवार पैरौसे मसला ॥ १०५ ॥ तब भी कामदेव श्रावकने उस असह्य यावत् वेदनाको सहा || १०६ || जब हाथीरूपधारी देवता कामदेव श्रावकको डिगा न सका तो यावत धीरेधीरे लौट गया । लौट कर पोषधशालासे बाहर निकला, और निकल कर दिव्य हाथीके रूपको त्याग दिया । त्याग कर अबकी बार उसने एक दिव्य महान सर्पका रूप धारण किया । वह सर्प उग्रविषवाला, चंड विषवाला, घोरविषवाला महाकाय ( बहुत लम्बा चौडा ) था । मषी (स्याही) और मृषी ( चूही ) के समान काला था । उसके नेत्र विष और रोषसे परिपूर्ण थे । काजलके महापुंज (ढेर ) के समान उसका
કામદેવ શ્રાવકને નિર્ભય યાવત્ વિચરતા જોઈને બીજી વાર અને ત્રીજી વાર તેણે કામદેવ શ્રાવકને એજ પ્રમાણે કહ્યું, પરન્તુ તે તે! જેમને તેમજ વિચરી રહ્યો. (૧૦૪). ફરીથી પણ હાથીરૂપધારી દેવતાએ કામદેવ શ્રાવકને નિય યાવત્ વિચરતા જોકે, એટલે તેણે લાલ પીળા વગેરે થઈન કામદેવ શ્રાવકને સૂંઢથી પકડયા, ઉપર આકાશમાં ઉછાળ્યે, ઉછાળીને તીખા દાંતા પર ઝીલી લીધે, પછી નીચે જમીન પર મૂકીને ત્રણ વાર પગથી કચડયા (૧૦૫), ત્યારે પણુ કામદેવ શ્રાવકે એ અસહ્ય વેદનાને સહન કરી. (૧૦૬). જ્યારે હાથીરૂપધારી દેવતા કામદેવ શ્રાવકને ડગાવી ન શકયે ત્યારે યાવતું ધીરે ધીરે તે પાછા ફર્યાં પાછા ફરીને પેષધશાળામાંથી નીકળ્યે અને દિવ્ય હાથીના રૂપના તેણે ત્યાગ કર્યાં. પછી તેણે એક દિવ્ય મહાન્ સનું રૂપ ધારણ કર્યું. એ સર્પ ઉગ્ર વિષવાળા, ચંડવિષવાળા, ઘેર વિશ્વवाजे, महाडाय (सूम सी पडोणी) हतो. शाही भने अजी हरडी लेवे ते કાળા હતા તેનાં નેત્રા વિષ અને રાષથી પરિપૂર્ણ હતાં. કાજળના ઢગલા જેવા તેને
ઉપાસક દશાંગ સૂત્ર
