________________
N
amanen
-
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२५ उ.७ सू०५ चतुर्विशतितममुपसंपद्धानद्वारनि० ३५९ पद्यते, श्रेणि प्रतिपतितः असंयमादिर्गा भवेदिति । 'छेदोक्ट्ठावणिए पुच्छ।' छेदोपस्थापनीयः खलु भदन्त ! छेदोपस्थापनीयत्वं त्यजन् के धर्म त्यजति कंत्र धर्ममासादयतीति पृच्छा प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोपमा है गौतम ! 'छेदोवट्ठावणियसंचयत्तं जहई छेदोपस्थापनीयसंयतत्वं जहाति-त्यजतितथा-'सामाइयसंजयत्तं वा परिहारविमुद्रियसंजय वा सुहुमसंपरायसंजयसं वा पार्श्वनाथ के शिष्य जैसे चातुर्याम धर्म से पंचयाम कर्म में संक्रमण करते हैं, उसी प्रकार से यह भी छेदोपस्थापनीयसंयत अवस्था का उपादान करता है। अथवा-शिष्य अवस्था से जब यह महाव्रती अब स्था में प्रवेश करता है तब इसमें महावतों का आरोपण होता है। इस अपेक्षा से भी यह छेदोपस्थापनीयसंयत होता है। तथा जब यह श्रेणी पर आरोहण करता है उस समय यह सूक्ष्मसंपरायसंयत अब स्था को प्राप्त कर लेता है और जव श्रेणिप्रतिपतित होता है तब यह भाव चारित्र से पतित हो जाता है। तय असंयत अथवा संयता. संपत अवस्था को प्राप्त कर लेता है। तथा काल कर जाने पर भी असंयत अवस्था को प्राप्त कर लेता है। 'छेदोवठ्ठावणिए पुच्छा' हे भदन्त ! छेदोपस्थापनीयसंपत जब छेदोपस्थापनीय संयत अवस्था का त्याग करता है तब यह किस धर्म का त्याग करता है और किस धर्म का उपादान करता है ? उत्तर में प्रभुश्री कहते हैं 'गोयमा ! छेदोवटा. वणियसंजयत्तं जहह' हे गौतम ! जब छेदोपस्थापनीयसंयत छेदोपस्थापनीयसंयत अवस्था का त्याग करता है-तब यह सामायिक संयत આ સામાયિક સંયત પણ છેદપસ્થાપનીય સંયત અવસ્થાને પ્રાપ્ત કરે છે. અથવા શિષ્ય અવસ્થાથી જ્યારે તે મહાવ્રતીની અવસ્થામાં પ્રવેશ કરે છે, ત્યારે તેમાં મહાવ્રતનું આરોપણ થાય છે. તથા જ્યારે તે શ્રેણી પર આરોહણ કરે છે, તે સમયે તે સૂમસં૫રાય સંયત અવસ્થા પ્રાપ્ત કરે છે અને જયારે તે ઉપશમ શ્રેણીથી પતિત થાય છે, તે તે સ્થિતિમાં તે સાવચારિત્રથી पतित थ थी मसयतपणाने प्रात ४२ छ. 'छेदोवढावणिए पुच्छा' 3 ભગવદ્ છેદપસ્થાપનીય સંયત જ્યારે છેદેપસ્થાપનીય સંયત અવસ્થાને ત્યાગ કરે છે. ત્યારે તે શેને ત્યાગ કરે છે ? અને શેની પ્રાપ્તિ કરે છે? આ प्रश्नन। उत्तरमा प्रसुश्री गोतमस्वामीन ४ छे 3-'गोयमा ! छेदोवद्वावणियसंजयत्त' जहइ' गौतम ! रे छट्टोपस्थानीय सयत, हे।५स्थापनीय સંયત અવસ્થાને ત્યાગ કરે છે, ત્યારે તે સામાયિક સંયત અવસ્થાને, પરિ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૬