________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१२ सु०२ अप्कायिके पृथ्वीकायादीनामुत्पत्तिः ५३ पृथिवीकायिकोत्कृष्ट भवग्रहणेषु द्वाविंशतेवर्षसहस्राणाम् चतुर्गुणितत्वेऽष्टाशीतिवर्ष - सहस्राणि कालादेशेन भवन्ति तथा चतुर्पु तेजस्कयिकभवेषु उत्कर्ष तः प्रत्येकमहोरात्रत्रयपरिमाणेषु द्वादशाहोरात्राणीति । 'एवइयं जाव करेज्जा' एतावन्तं यावत् कुर्यात्, एतावत्कालपर्यन्तं तेजस्कायिकगति पृथिवीकायिक गतिंच सेवेत तथा-एनाव तमेव कालं तेनस्कायिकगतौ पृथिवीकायिकगतौ च गमनागमने कुर्यादिति । 'एवं संवेहो उवजुंजिऊण भाणियन्यो' एवं कायसंवेध उपयुज्य भणितव्यः, स च कायसंवेध एवं भवति, षष्ठादारभ्य नवान्तगमेष्वष्टौ भवग्रहणानि, तेषु च कालप्रमाणं यथायोगं स्वयमूहनीयम् । प्रथमादारभ्य (तृतीयगमं वर्जयित्वा) ग्रहण रूप होता हैं और काल की अपेक्षा यह चार पृथिवीकायिक के उत्कृष्ट भवग्रहणों में २२ हजार को चौगुना करने पर ८८ हजार वर्ष प्रमाण होता है, एवं १२ दिन-रात अधिकता जो इसमें कही गई है वह तेजस्काय की उत्कृष्ट स्थिति जो ३ दिन रात की कही गई है उसे चौगुनी करने से कही गई है। 'एवइयं जाव करेज्जा' इस प्रकार वह जीव इतने काल तक तेजस्कायगति का और पृथिवीकायगतिका सेवन करता है और इतने ही काल तक वह उसमें गमनागमन करता है। 'एवं संवेहो उवजु जिऊण भाणियव्यो' इस प्रकार से यहां संवेध उपयोग रखकर कहना चाहिये, यह कायसंवेध छट्टे गम से लेकर ९वें गम तक में आठ भव ग्रहण रूप है, इनमें काल का प्रमाण यथायोग्य रूप से अपने आप समझना चाहिये, तथा तृतीय गम को छोडकर હોય છે. અને કાળની અપેક્ષાથી તે ચાર પૃથવીકાયિકના ઉત્કૃષ્ટ ભવગ્રહ.
માં ૨૨ બાવીસ હજારને ચાર ગણું કરવાથી ૮૮ અઠયાસી હજાર વર્ષ પ્રમાણ થાય છે. તથા આમાં જે બાર દિવસ રાત અધિકહેવાનું કહ્યું છે, તે તેજસ્કાયિકની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ જે ૩ ત્રણ દિવસ રાતની કહી છે, તેને या२ ॥ ४२वाथी ही छे. 'एवइय कालं जाव करेज्जा' सारीत ते ४१ આટલા કાળ સુધી તેજસ્કાયિક ગતિનુ અને કૃતિકાયિક ગતિનું સેવન કરે छ. अनेट ४७ सुधी भां गमनागमन ४२ छे. 'एवं संवेहो उवजुजिऊण भाणियम्वो' । रीते मडिया सवेध रुपये भी वो नये. આ કાયસંવેધ છઠ્ઠા ગમથી લઈને નવમાં કમ સુધીમાં આઠ ભવ ગ્રહણ રૂપ છે. તેમાં કાળનું પ્રમાણુ યથા એગ્ય રૂપથી પતે સમજી લેવું. તથા ત્રીજા ગામને છોડીને પહેલાથી પાંચ ગામોમાં ઉત્કૃષ્ટથી અસંખ્યાત ભવ છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૫
