________________
भगवती सूत्रे
दहि-घणोदहिवलएसु - उचनाएयन्त्रो' एवं यावत् अनुत्तर विमानानामीषत्मारमारायाच पृथिव्या अन्तरे समवहतो यावत् अवः सप्तम्याः घनोदधि - घनोदधिवलयेषु उपपातयितव्यः अत्र प्रथम यावत्पदेन सनत्कुमारमाहेन्द्र यो ब्रह्मलोकस्य मध्ये ब्रह्मलोकान्तकयोर्मध्ये लान्तकमहाशुक्रयोर्मध्ये महाशुक्रसहस्रारयोः कल्पयो - मध्ये सहस्रारानतप्राणयोः कल्पयोर्मध्ये इत्यादीनां ग्रहणं भवति, एतेषु स्थलेषु इसी प्रकार से यावत् अनुत्तर विमानों के और ईषत्प्राग्भारा पृथिवी के अन्तराल में समवहत हुए जीव का यावत् अत्रः सप्तमी पृथिवी के घनोदधि और घनोदधि वलयों में उत्पात वर्णित कर लेना चाहिये, यहां प्रथम यावत्पद से इस प्रकार का कथन ग्रहण किया गया है 'सनत्कुमार, माहेन्द्र के एवं ब्रह्मलोक के मध्य में, ब्रह्मलोक एवं लान्तक के मध्य में, लान्तक एवं महाशुक्र के मध्य में, महाशुक और सहस्रार के मध्य में, सहस्रार और आनतप्राणत के मध्य में इत्यादिकों के मध्य में मारणान्तिकसमुद्घात जिस अपकायिक जीव ने किया है और वह यावत् अधः सप्तमी पृथिवी के घनोदधि एवं घनोदधिवलयों में अष्कायिकरूप से उत्पन्न होने के योग्य हुआ है तो ऐसा वह जीव क्या प्रथम आहार ग्रहण करता है और बाद में वहां उत्पन्न होता है, अथवा पहिले वह वहाँ उत्पन्न हो जाता है और बाद में आहार ग्रहण करता ? तो इसका समाधान ऐसा कर लेना चाहिये कि समुद्घात के
३२
,
घणोदविलए उबवाएयन्बो' आ४ रीते यावत् अनुत्तर विभानोना भने ઈષત્ઝાગ્ગારા પૃથ્વીની મધ્યમાં સમવહત થયેલા જીવના યાવત્ અધઃ સપ્તમી પૃથ્વીના ઘનાદિધ અને ઘનેાદિધવલયેામાં ઉત્પાતનું વણૅન કરી લેવુ. અહિયાં પહેલા યાવત્પાથી આ રીતનું કથન ગ્રહણ કરાયેલ છે. સનત્કુમાર માહેન્દ્રના અને બ્રહ્મલાકની મધ્યમાં, બ્રહ્મàાક અને લાન્તકની મધ્યમાં લાન્તક અને મહાશુક્રની મધ્યમાં મહાશુષ્ક અને સહસ્રારની મધ્યમાં સહસ્રાર અને આનત પ્રાણતની મધ્યમાં વિગેરેની મધ્યમાં મારણાન્તિક સમુદ્ઘાત જે અષ્ઠાયિક જીવે કર્યાં હાય અને તે યાવતુ અધઃસપ્તમી પૃથ્વીના ઘનેાધી અને ઘનેદુધીવલયામાં અકાયિકરૂપે ઉત્પન્ન થવાને ચેાગ્ય બન્યા હાય છે, તે એવે તે જીવ શુ પહેલા આહાર ગ્રહણુ કરે છે? અને તે પછી ત્યાં ઉત્પન્ન થાય છે ? કે પહેલાં ત્યાં ઉત્પન્ન થઈને તે પછી આહાર ગ્રહણ કરે છે? આ પ્રશ્નનુ' સમાધાન એ રીતે સમજવુ. કે-પહેલાં કહેલ સમુદ્ધાતના ભેદની
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪