________________
भगवती सूत्रे
मारमाहेन्द्रयोश्च कल्पयोर्मध्ये मारणान्तिकसमुद्वातं कृला घनोदधि-घनोदलियेषु उत्पत्तिग्यो विद्यते स तत्र घनोदध्यादौ प्रथममुत्पद्यते पश्चादाहरति अथवा प्रथममाहरति तदनन्तरमुत्पद्यते तत्र, इत्येवं रूपेण प्रश्नवाक्यमूहनीयम् प्रथममुत्पद्यते पचादाहरति पूर्वमाहरति वा पञ्चादुत्पद्यते यदि देशतः करोति समुद्घातम् सर्वतो वा करोति समुद्वातमिति समुदघातकरणभेदेन उमयमपि संभवतीति भगवत उत्तरमपि अनुसंधातव्यमिति । एवं एरहिं चेत्र अंतरा समोओ जाव आहे सत्ता पुढवीर घणोदहि-घणोदहिवलएसु आउकाइयत्ताए उबवाएयन्जो' एवमेतास्वेत्र अन्तरासु समवहतो यावत् अधः सप्तम्याः पृथिव्याः संबन्धि घनोदधि - घनोदधिवलयेषु अष्कायिकतया उपपातयिष्यः, यथा सौधर्मेसनत्कुमार और माहेन्द्र कल्प के मध्य में मारणान्तिकसमुद्घात कर के घनोदधिवलय में उत्पसियोग्य बना है वह वहां घनोदध्यादि में पहले उत्पन्न होता है पश्चात् आहार ग्रहण करता है ? अथवा पहले आहार ग्रहण करता है पश्चात् वहां उत्पन्न होता है ? यह प्रश्नवाक्य है यदि एकदेश से समुद्घात करता है तो पहले आहार ग्रहण करके पीछे उत्पन्न होता है, यदि सर्वदेश से समुद्घात करता है तो पहले उत्पन्न होकर पश्चात् आहार ग्रहण करता है इस प्रकार के 'एवं एएहिं चेव अंतरा समोहओ जाव आहे मतमाए पुढवीए घणोदहि घणोदहिवलएसु आउकाइयत्ताए उववाएयन्त्रो' जिस प्रकार से सौधर्म ईशान आदि में समवहत अकाधिक जीव रत्नप्रभा पृथिवी के घनोदधि, घनोदधिवलय आदिकों में मारणान्तिक समुद्घात से उत्पन्न होता है - इस उत्पत्ति કલ્પની મધ્યમાં મારણાન્તિકસમુદ્ઘાત કરીને ઘનેષિવલયમાં ઉત્પન્ન થવાને ચેાગ્ય બન્યા હાય એવા તે જીવ ત્યાં ઘનેદધિવલયમાં પહેલાં ઉત્પન્ન થઈને પછીથી આહાર ગ્રહણું કરે છે? કે પહેલાં આહાર ગ્રહણ કરે છે અને પછીથી ઉત્પન્ન થાય છે? ગૌતમસ્વામીના આ પ્રમાણેના પ્રશ્ન સાંભળીને તેના ઉત્તર આપતાં પ્રભુ કહે છે કે હે ગૌતમ જો એકદેશથી સમુદ્લાત કરે તેા પહેલાં આહાર ગ્રહણ કરીને પછીથી ઉત્પન્ન થાય છે અને જો સદેશથી સમુદ્ઘાત કરે તે પહેલાં ઉત્પન્ન થઈને પછીથી આહાર ગ્રહણ કરે છે. આ રીતના મારણાન્તિકસમુદ્ધાત ४खाना लेदृथी म'ने अरोना अथनभां संगतपालु रहे छे. ते समन्. 'एव' एहि चैत्र अंतरा समोहओ नाव अहे सत्तमाए पुढवीए घणोदही घणोदहिवलएसु आउक्काइयत्ताए उजवाएयन्त्रो' के प्रमाणे सौधर्म ईशान विगेरेभां सभवडत
અષ્ઠાયિક જીવ રત્નપ્રભા પૃથ્વિના ઘનાદધિ, ધનાદધિવલય વિગેરેમાં મારણન્તિકસમુન્દૂધાતથી ઉત્પન્ન થાય છે, તે તેવી ઉત્પત્તિમાં ત્યાં પહેલાં આહાર
३०
•
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪