________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१ सू०५ संक्षिपञ्चेन्द्रियतिरश्चां मारके०नि० १२५ समचतुरस्रसंस्थानवन्ति, न्यग्रोधपरिमण्डलसंस्थानयन्ति, यारद् हुण्डसंस्थानयन्ति यावत्पदेन सादिकवामनकुन्जानां संस्थानानां संग्रहो भवति तथा च ये संक्षिपञ्चेन्द्रि यतिर्यम्योनिका नरके समुत्पयन्ते तेषां शरीराणि समचतुरस्रादिषविधसंस्थानयुक्तानि भवन्तीति भावः । तेसिणं भंते ! जीवाणं कइ लेस्साओ पन्नत्ताओ' तेषां खलु मदन्त ! जीवानां कति लेश्याः प्रज्ञप्ताः, संज्ञिपश्चेन्द्रियतिरश्चां लेयाः कति. भवन्तीति प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' हे गौतम ! 'छल्लेस्साओ पन्नतामो' पइलेश्या: प्रज्ञप्ताः 'तं जहा.' तद्यथा-'कण्हलेस्सा जाव मुक्कलेस्ता' कृष्णलेश्या यायच्छुक्लछेश्याः, अत्र यावत्पदेन नीलकापोतिकतैज०पद्मलेश्यानां संग्रहो भवति तथा च ते जीवाः कृष्णनीळकापोतिकतै नसपद्मशुक्ललेश्यावन्तो भवभ्यग्रोधपरिमंडलसंस्थान २ यावत् हुंडकस स्थान यहां थावत्पद से-सादिक संस्थान वामन संस्थान और कुब्जक संस्थान' इन तीन संस्थानों का ग्रहण हुआ है, तथा च-जो संज्ञी पंचेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीप नरक में उत्पन्न होते हैं-उनके शरीर समचतुरस्त्र आदि छह प्रकार के संस्थानों वाले होते हैं।
प्र.-'तेसि णं मंते' जीवाणं का लेस्साओं' पमत्ताओ हे भदन्त । उन संज्ञी पंचेन्द्रियतिर्यञ्चों के कितनी लेश्याएं कही गयी है ? ___०-'गोयमा। छल्लेस्साओ पन्नत्ताओ' हे गौतम । उनके छह लेश्याएं होती हैं। उन लेश्याओं के नाम इस प्रकार से हैं-'कण्ह लेस्सा जाव सुकलेस्सा' कृष्णलेश्या यावत् शुक्ललेश्या, यहां यावत् पद से नील, कापोतिक, तैजस और पन' इन लेश्याओं का संग्रह हुआ है, નાક હું સમચતુરસ્ત્ર સંસ્થાન ૧, ન્યશોધ પરિમંડલ સંસ્થાનર, યાવત હુડક સંસ્થાન અહિં યાત્પદથી સાદિક સંસ્થાન ૩ વામન સંસ્થાન અને કુજ સંસ્થાન ૫, આ ત્રણ સંસ્થાને ગ્રહણ કરાયા છે. સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિનિવાળે જે જીવ નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે, તેનું શરીર સમચતુરસ विशेष छ प्रश्न संस्थानावा हाय छे. गौतमस्वामीन। प्रश्न तेसिं गं भंते ! जीवाणं कइ लेस्साओ पन्नत्ताओं के मापन शी ५येन्द्रिय તિયાને કેટલી વેશ્યાઓ કહેવામાં આવી છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં गौतमत्वाभीत प्रभु डे छ ?- 'गोयमा! छल्लेस्साओ पण्णत्ताश्रो' 8 गौतम ! तयार ७ वेश्या-यो य छे. 'कण्हलेस्सा जाष सुकलेक्सा' કૃણ લેશ્યા યાવત્ શુકલેશ્યા, અહિં યાત્પદથી નીલ, કાપતિક, તેજસ અને પદ્મ આ લેશ્યા એ ગ્રહણ કરવામાં આવી છે. તેથી તે જીવ કણ.
भ० ५४
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૪