SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 128
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १५४ भगवतीसूत्रे नैरयिका नो सोपक्रमायुषः किन्तु निरुपक्रमायुषो भवन्ति तथा इमे वानव्यन्तरज्योतिष्कवैमानिका अपि नो सोपक्रमायुषोऽपि तु निरुपक्रमायुष एवेति । 'नेरइया गं भंते !' नैरयिकाः, निरये-नरकावासे समुद्भवाः जीवाः खलु भदन्त ! 'किं आओवक्कमेणं उववज्जति' किमात्मोपक्रमेण उत्पद्यन्ते आत्मना-स्वयमेव आयुष उपक्रम आत्मोपक्रमः तेन आत्मोपक्रमेण स्वयं कृतनिमित्तेन मृरवेत्यर्थ उत्पद्यन्ते नारका जीवाः, स्वयमेव पूर्वमेव आयुष्कं न्यूनीकृत्य समुत्पद्यते किम् ? । अथवा किम् 'परोवक्कमेणं उववज्जति' परोपक्रमेण उत्पद्यन्ते अन्येन पूर्वभवायुष्कं न्यूनीकुत्य उत्पद्यन्ते परकृतमरणेन मृत्वा उत्पद्यन्ते किम् , 'निरुवक्कमेणं उववज्जति' निरुपक्रमेण उत्पधन्ते केनापि प्रकारेण आयुष्कं न न्यूनी कृत्य सर्वमेव आयुष्क मुपभुज्योत्पद्यन्ते किम् ? इति प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'आओवककमेण वि उबवनंति' आत्मोपक्रमेणापि उत्पद्यन्ते श्रेणिकवत् , वेमाणिया जहा नेरच्या' वानव्यन्तर, ज्योतिषक और वैमानिक ये नारक जीवों के जैसा अकाल मरणवाले नहीं होते हैं किन्तु निरुपक्रम आयुवाले ही होते हैं । अथ गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'नेरइया णं भंते । किं आओवकमेणं' हे भदन्त ! नारक जीव क्या आस्मकृत निमित्त से मर कर उत्पन्न होते हैं अर्थात् वे अपनी पूर्वभवसंबंधी आयु को स्वयं ही कम करके नारकरूप से उत्पन्न होते हैं ? या परी आयु को भोग करके नारकरूप से उत्पन्न होते हैं ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रमु गौतम से कहते हैं-'गोयमा! आओवक्कमेण वि उववजंति' हे गौतम! जो जीव नरकाबाम में उत्पन्न होते हैं वे अपनी आयु को आत्मकृत निमित्त द्वारा कम करके भी मरते हैं और नरक में उत्पन्न होते है-अर्थात् श्रेणिक के जैसे कितनेक जीव अपनी गृहीत आयु जहा नेरइया' पानयन्त२, ज्योति, भने वैमानि से था ना२४ वानी માફક અકાળ મરણુવાળા હોતા નથી પરંતુ નિરૂપક્રમ આયુવાળા જ હોય છે. वे गौतमस्वामी प्रभुन से पूछे छे ,-'नेरइयाणं भंते ! किं आओवक्कमेणं०' सावन ना२४ ७वा भरीन मामत निमित्तथी उत्पन्न याय છે? અર્થાત તેઓ પોતાના પૂર્વભવ સંબધી આયુને સ્વયં ઓછું કરીને નારકપણાથી ઉત્પન્ન થાય છે? અથવા પુરા આયુને ભેળવીને નારકપણાથી ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે છે કે'गोयमा ! आओवकमेण बि उववज्जति' 8 गौतम २ प २४पासमा पनि થાય છે, તેઓ પોતાના આયુષ્યને પિતે કરેલ નિમિત્તથી કામ કરીને પણ મરે છે, અને નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. અર્થાત્ શ્રેણિક રાજાની માફક કેટલાક શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૪
SR No.006328
Book TitleAgam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 14 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1970
Total Pages671
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_bhagwati
File Size40 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy