________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका २०१६ उ०११ सू० १ द्वीपकुमाराणो आहारादिनि० ३२७ 'सब्बत्थो वा दीवकुमारा तेउलेस्सा' इति । 'एएसिं गं भंते !' एतेषां खल भदन्त ! 'दीवकुमाराणं कण्हलेस्साणं जात्र तेउलेस्साण य' द्वीपकुमाराणां कृष्णलेश्यानां यावत् तेजोलेश्यानां च, अत्र यावत्पदेन कापोतनीललेश्ययोः सङ्ग्रहः 'कयरे कयरेहिंतो अपडिया वा महड्रिया वा' कतरे कतरेभ्योऽल्पद्धिका वा महर्टिका वा, एतेषु चतुर्लेश्यावत्सु मध्ये केषामल्पऋद्धिकत्वं केषां महाऋद्धिस्वमिति प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा !' हे गौतम ! 'कण्हलेस्साहितो नीललेस्सा महडिया' कृष्णलेश्येभ्यो नीललेश्या महद्धिकाः कृष्णलेश्यायुक्त द्वीपकुमारापेक्षया नीललेश्यावन्तो द्वीपकुमाराः अतिशयित ऋद्धिमन्तो भवन्तीत्यर्थः कियत्पर्यन्तं महर्दिकत्वतारतम्यं वक्तव्यं तबाह-जाव' इत्यादि । ____ अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'एएसि णं भंते ! दीपकुमाराणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्साण य कयरे कयरेहिंतो अप्पडिया वा महडिया वा' हे भदन्त !इन कृष्णलेश्यावाले यावत तेजोलेश्यावाले द्वीप. कुमारों में से कौन लेश्यावाले द्वीपकुमार किन लेश्यावाले द्वीपकुमारों की अपेक्षा महर्द्धिक हैं, और कौन लेश्यावाले द्वीपकुमारों की अपेक्षा अल्पद्धिक हैं ? अर्थात् इन चार लेश्यावाले दीपकुमारों के बीच में किन द्वीपकुमारों की ऋद्धि महान् है और किन की ऋद्धि अल्प है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! कण्हलेस्साहितो नीललेस्सा. महड़िया जाव सव्व महडिया तेउलेस्सा' हे गौतम! कृष्णलेश्यावाले द्वीपकुमारों की अपेक्षा नीललेश्यावाले द्वीपकुमार महर्द्धिक हैं यावत् भाट । “सव्वत्थो वा दीवकुमारा तेउलेस्सा" तन्नवेश्यावा सौथी मेछ। छ. से प्रभाएं यु छे.
वे गौतम स्वामी प्रभुने में पूछे छे । “एएसि णं भंते ! दीवकमाराणं कण्हलेस्साणं जाव तेउलेस्त्राणय कयरे कयरेहितो अपड्ढिया वा महड़िया वा" मापन मा वेश्यावा यावत् तनवेश्या दी५કુમારોમાં કઈલેશ્યાવાળા દ્વીપકુમાર કઈલેશ્યાવાળા દ્વીપકુમારોથી મહાઅતિવાળા છે. અને કઈલેશ્યાવાળા દ્વીપકુમારોથી અલ્પઋદ્ધિવાળા છે? એટલે કે કેની ઋદ્ધિ અધિક છે. કોની અદ્ધિ તુલ્ય તે? અને કોની વિશેષાધિક છે. અર્થાત્ આ ચાર વેશ્યાવાળા દ્વીપકુમારમાં કયા દ્વીપકુમારની અદ્ધિ મહાન છે? અને કેનીઝદ્ધિ અપ છે? ગૌતમ સ્વામીના આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે"गोयमा! कण्हलेस्साहितो नीललेस्सा महडूढिया जाव सव्वमह ढिया तेउलेस्सा" હે ગૌતમ કૃષ્ણલેસ્થાવાળા દ્વીપકુમારોથી નીલલેશ્યા દ્વીપકુમાર મહાદ્ધિવાળા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨
