________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १६ उ० ४ सू० १ कर्मक्षपणनिरूपणम् ११९ समर्थाः भवन्तीति भावः । ‘से जहा नामए केइ पुरिसे' तद्यथानामकः कश्चित पुरुषः, 'तरुणे बलवं जाव मेहावी' तरुणो-युवा, बलवान् शारीरिकबलसंपन्नो यावत् मेवावी-बुद्धिसम्पन्नः, अत्र यावत् पदेन एतेषां सङ्ग्रहो भवति, 'जुगवं जुवाणं अपायके थिरग्गहत्थे दढपाणिपायपासपिदंतरोरुपरिणए तलजमलजुयलपरिघणिभवाहू चम्मेद्वगदुहण मुटियसमाहयनिचियगत्तकाए उत्स्सबलसमण्णागए लंघणपवणजइणवायामसमत्थे छेए दक्खे पत्तटे कुपले' युगवान् युवा, अल्पातङ्का, स्थिराग्रहस्तः दृहपाणिपादपार्श्वपृष्ठान्तरोरुपरिणितः तालयमलयुगलपरिघनिभबाहुः चमेंष्टकद्रुधगमुष्टिकसमाहतनिचितगात्रकायः औरस्यबलसमन्वागतः, लखनप्लान नवनव्यायामममर्थः छेको दक्षः प्राप्ताः कुशल इति
व्याख्या-'जुगवं' युगशन्-युगः-सुषमदुष्पमादि कालः सोऽदुष्टी-निरूप द्रवो विशिष्टवलं कारणं यस्य स युगवान् इत्यर्थः, 'जुगाणे" युशन:-युवा यौवनावस्थः संपाप्तवयाः 'अपायके' असातः, अत्र अल्पशब्दोऽभावबोधका तथा च 'से जहानामए के पुरिसे' जैसे कोई एक पुरुष हो 'तरुणे बलवं जाव मेहावी' और वह तरुण हो साथ में वह बलवान् भी हो-शारीरिक पल से संपन्न हो, यावत्-मेधावी-बुद्धिशाली हो, तथा यावत्पदग्राह्यजुगवं-आदि विशेषणों वाला हो, ये वे विशेषण इस प्रकार से है'जुगवं, जुवाणं-अप्पायंके थिरगहत्थे, दढपाणिपायपासा पिटुतरोरु परिणए, तलजमलजुगलपरिघणिभयाहू, चम्मेलुगदुहणमुहियसमाहय. निचियगत्तकाए, उरस्सबल समण्णागए, लंघणपवणजइणवाया. मसमरथे, छेए, दक्खे, पत्तटे कुसले' तो युगवान् हो सुषमदुषमा. दिकाल जिसका निरुपद्रव हो-विशिष्ट थल का कारण हो युवान हो युवावस्थासंपन्न (चढतीजवानीवाला) हो, अल्प आतङ्कवाला हो-नीरोग 41 भक्षनी प्राति ३५ ३१ मेवामा समय थ शता नथी. "से जहा नमए केइ पुरिसे "भ से ५३५ डाय" " तरुणे बलवं जाव मेहावी" भने ते युवान डाय छे ते साये मणवान ५६ डाय भने गुद्धिशाणी ५४ य म यावत ५४थी " जुगवं” विगेरे विशेषपाणी लाय ते विशेषणे। 241 प्रभार छे. "जुगवं जुवाणं, अपायके, थिरग्गहत्थे, दढपाणिपायपासा पिटुतरोरुपरिणए, तलजयल, जुयल परिघणिभबाहू, चम्मेलुगदुहणमुद्वियममयनिचियगत्तकाए उरस्सबलसमण्णागए, लंघण, पवणजइणवाया. मसमत्थे, छेए, दक्खे, पत्तट्रे, कुसले" ते युगवान डाय सुषमहु५५ विगेरे કાળ જેનો ઉપદ્રવ વગરનો હોય-વિશેષ પ્રકારના બળવાળા હોય યુવાન હોય અને યુવાઅવસ્થાવાળો હોય, નીરોગી હોય, સ્થિરાગ્રહત હોય એટલે કે
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૨