________________
१००
भगवतीसूत्रे
% 3D
तस्यानगारस्य क्रिया न भवति कुतः व्यापाररहितत्वात् । तत् यस्यानगारस्य ताशरोगकर्तनं कृतं तस्य सर्वथैव क्रिया न भवति किम् ? इत्यत आह-'ननस्थ गेणं धम्मतराइएणं' नान्यत्र एकेन धर्मान्तरायिकेण धर्मान्तरायक्रियाऽतिरिक्ता ऽन्या क्रिया न भवति धर्मान्तरायस्तु भवत्येव शुभध्यानस्य विच्छेदात इति किं सत्यं भदन्त ? इति प्रश्ना, भगवानाह-'हंते त्यादि, 'हंता गोयमा' हन्त हे गौतम ! 'जे छिदइ जाव धम्मंतराएणं' यः छिन्नत्ति यावत् धर्मान्तरेण, अत्र यावत् पदेन-प्रश्नोक्तः सर्वोपि पाठः संग्राह्यः । हे गौतम भावितात्मनोऽनगारस्य कायोत्सर्गे व्यवस्थितस्य नासिकागतरोगस्य धर्मबुद्धया छेदकस्य वैद्यस्याशुभा. क्रिया न भवति लोभादिना कुर्वतस्तु भवत्येवाशुभाक्रिया । अनगारस्यापि धर्माजिस अनगार की वे अंशिकाएँ-नाक का रोग-छेदी गई हैं उस अनगार को क्रिया नहीं लगती है, क्योंकि वह तो व्यापार रहित है हां उसे एक धर्मान्तरायभून क्रिया लगती है, क्योंकि इस में उसको शुभ ध्यान का विच्छेद हो जाता है। सो हे भदन्त ! ऐसो कथन क्या सत्य है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु कहते हैं-'हंता, गोयमा! हां गौतम! 'जे छिदइ जाव धम्मतराएण' जिस वैधने उस अनगार के कि जो भावितात्मा है, कायोत्सर्ग में स्थित है नासिका गत रोगरूप अंशिकाओं को धर्मबुद्धि से काटा है उस वैद्य को अशुभ क्रिया नहीं लगती है क्योंकि यह क्रिया लोभादिक बुद्धि से काटने वाले वैद्य को ही लगती है, तथा जिस अनगार के वे नासिका रोगरूप शिकाएँ काटी गई हैं उसे भी धर्मा. सराय तो होता ही है क्योंकि उसका शुभ ध्यान उस समय विच्छेद हो
છે અનગારને તે મશા રૂપ નાકને રોગ કાપવામાં આવ્યા છે. તે અનગારને દિયા લાગતી નથી કેમકે તેણે કંઈ વ્યાપાર રૂપ પ્રવૃત્તિ કરી નથી તેને એક ધર્માન્તરાય ભૂત ક્રિયા લાગે છે. કેમકે મશા કાપવાના સમયે તે અનગારનું શુભ ધ્યાનતે વિચછેદ થઈ જાય છે, તેથી હે ભગવન્! એવું કથન શું સત્ય छ? प्रशन उत्तरमा प्रसु ४ छ “हंता गोयमा" है, गीतम!"णो छिदइ जाव धम्मंतराइएणं"२ वैधे त लावित मात्मा अनारन २ કાર્યોત્સર્ગમાં રહેલા છે. તેમના નાકમાં રહેલ મશા રૂપી રેગ ધર્મ બુદ્ધિથી કાખ્યો હોય તે વૈદ્યને અશુભ કિયા લાગતી નથી કેમકે તે ક્રિયા લેભવાળી બુદ્ધિથી કાપવાવાળા વૈદ્યને લાગે છે. તથા જે અનગારના નાકમાનો આશા રૂપિ રેગ કાપવામાં આવ્યું છે. તે અનગારને પણ ધર્માન્તરાય તે થાય છે. કારણ કે તે સમયે તેમના શુભ દયાનને વિચ્છેદ થાય છે અથવા
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૨
