________________
३८२
भगवती सूत्रे पश्चात् क्षिप्रमेव प्रतिसंघातयेत्, नो चैव खलु तस्य पुरुषस्य किञ्चिद् आवाधां वा, व्यावाधां वा उत्पादयेत्, छविच्छेदं पुनः करोति, इयत् सूक्ष्मं च खलु प्रक्षिपेत् ।। सू. ६ ।। टीका - देवाधिकारात् तद्विशेषशक्रवक्तव्यतां प्ररूपयितुमाह-' पभू णं भंते ' इत्यादि । 'पभूणं भंते! सक्के देविंदे देवराया पुरिसस्स सीसं पाणिणा असिणा छिंदता कमंडलुंमि पक्खिवित्तए ?' गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ! प्रभुः समर्थः खलु किम् शक्रो देवेन्द्रो देवराजः पुरुषस्य शीर्ष- मस्तकं पाणिना-हस्तेन, असिना शस्त्रेण खङ्गादिना छित्वा कमण्डलौ - कमण्डलुमध्ये प्रक्षेप्तुम् ? भगवानाह - 'हंता, पभू' हे गौतम! हन्त - सत्यम् प्रभुः समर्थस्तावत् शक्रो देवेन्द्रो देवराजः पुरुषस्य शीर्ष खड्गादिना छिल्वा कमण्डलौ प्रक्षेप्तुम् । गौतमस्तत्र कारणं
,
,
"
शक्रविशेषवक्तव्यता
'पभू णं भंते! सक्के देविंदे देवराया' इत्यादि ।
1
टीकार्थ-- देव का अधिकार चल रहा है-इससे देवविशेष शक्र की वक्तव्यता यहां प्ररूपित की गई है - इसमें गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है - 'पभूणं भंते! सके देविंदे देवराया पुरिसस्स सीसं पाणिणा असिना छिंदित्ता कमंडलुमि पक्विवित्तए' हे भदन्त ! देवेन्द्र देवराज शक किसी पुरुष के महनक को अपने हाथ से तलवार आदि द्वारा काटकर कमण्डलु में रखने के लिये समर्थ होता है क्या ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं- 'हंता, पभू' हां, गौतम ! देवेन्द्र देवराज शक्र पुरुष के मस्तक को अपने हाथ से तलवार आदि शस्त्र द्वारा काटकर कमण्डलु के भीतर रख सकने में समर्थ होता है । अब गौतम प्रभु —शना संघभां विशेष वहुतव्यता— त्याहि—
“पभूणं भंते ! सके देविंदे देवराया "
ટીકા-દેવાના અધિકાર ચાલી રહ્યો છે. તેથી હવે સૂત્રકાર દેવવિશેષ શક્રની વકતવ્યતાની આ સૂત્રમાં પ્રરૂપણા કરે છે-ગૌતમ સ્વામી શક્રના વિષयभां सेवा प्रश्न पूछे छे है- " पभू णं भंते ! सके देविंदे देवराया पुरिसस् सीसं पाणिणा अखिणा छिंदित्ता कमंडलुंमि पक्खिवित्तए ?" हे भगवन् ! દેવેન્દ્ર, દેવરાજ શક શું પેાતાના હાથમાં ધારણ કરેલી તલવાર આદિ વડે કોઈ પુરુષના મસ્તકને છેટ્ટીને કમ`ડળમાં રાખવાને સમર્થ હોય છે ખરા ? भडावीर अलुन! उत्तर- " हंता, पभू " डा, गौतम ! देवेन्द्र, देवरान શક્ર કાઈપુરુષના મસ્તકને પોતાના હાથે જ તલવાર આદિ શસ્ત્ર વડે કાપીને ક્રમ’ડળમાં રાખી શકવાને સમર્થ હાય છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૧
