________________
३१०
भगवतीसूत्रे
9
अव्यवधानं यथा स्यात्तथा देवलोके, अनन्तरे देवभवे आवयोविरसं लित्वादिकमासीत्, अथ च ततोऽपि अनन्तरं - निव्र्व्यवधानं यथा स्यात्तथा अस्मिन् मनुष्ये भवे च आवयोश्विरसंश्लिष्टत्वादिकमस्त्येवेति भावः । तत्र खलु त्रिपृष्ठभवे गौतमो भगवतः सारथितया चिरसंश्लिष्टत्वादि धर्मयुक्त आसीत्, एवमन्येष्वपि भवेषु संभवतीत्यर्थः तथा च मयि तव स्नेहस्य गाढत्वेन न केवलज्ञानमुत्पद्यते, तवापि स्नेहनाशे सति केवलज्ञानं भविष्यति, इति त्वं तदर्थमधीरो मा भव इति प्रतीयते, 'किं ? परं मरणा कायस्त मेदा इओ चुया दो वितुल्ला एगट्ठा अविसेसमणाणत्त । विसामो ' किंबहुना ? मरणात् परं - मृत्योरनन्तरं कायस्य भेदात् विनाशाद्धेतोः है - इस बात को प्रदर्शित करने के लिये प्रभु गौतम से कहते हैं-'अर्णतरं देवलोए अनंतरं माणुस्सए भवे' अनन्तर देवभव में हे गौतम ! हमारा तुम्हारा चिरकाल का यह संलिष्टत्वादिरूप संबंध रहा है, इसी प्रकार से चिरकाल से चला आ रहा यह संबंध उसके अनन्तर इस मनुष्य में भी हो रहा है । क्योंकि त्रिपृष्ठ वासुदेव भगवान् के भव में गौतम, भगवान के सारथिरूप से थे । इसलिये वे अपने साथ चिरसंलिष्टादिरूप संबंध से युक्त प्रकट किये गये हैं । इसी प्रकार से अन्य और भवों में भी घटित करना चाहिये। इसलिये तुम्हें हम पर अधिक स्नेह की गाढता को लेकर केवलज्ञान उत्पन्न नहीं हो रहा है। जब इस स्नेह का नाश होगा तब ही तुम्हें भी केवलज्ञान उत्पन्न हो जावेगा । अतः तुम केवलज्ञान के लिये अधीर मत बनो 'किं' ज्यादा क्या कहा जावे - 'परं मरणकाere भेदा इओ चुगा दो वि तुल्ला, एगट्ठा, अविसेसमणाणत्ता भविस्लामो' मरण के बाद शरीर के विनाश से इस प्रत्यक्ष
" अणंतरं देवलोए अनंतरं मणुस्सर भषे " हे गौतम! अनन्तर हेवलवमां અમારા અને તમારે ચિરકાળના આ સશ્લિષ્ટાદિ રૂપ સબંધ રહ્યો છે, એજ પ્રમાણે આ ચિરકાળથી ચાહ્યા આવતા સખ'ધ અનન્તર મનુષ્ય ભવમાં પણુ ચાલુ જ રહ્યો છે. (ત્રિપુષ્ઠના ભવમાં ગૌતમ તેમના સારથિ રૂપે હતા) આ પ્રકારે મડાવીર પ્રભુ અને ગૌતમના ચિરસૠષ્ટાદિ સબંધ બતાવવામાં આવ્યેા છે.
પ
આ પ્રકારે તમને મારી પ્રત્યે ખૂબ જ અધિક સ્નેહ ઉત્પન્ન થયેલા છે. તે સ્નેહની ગાઢતાને લીધે તમને કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થતું નથી જ્યારે આ સ્નેહભાવ નષ્ટ થશે, ત્યારે જ તમને કેત્રળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થશે. તેથી હે ગૌતમ ! तभे ठेवणज्ञानने भाटे अधीर न मनो. “ किं " अधिक शु उडु परं नराकास्स भेदा इओ चुया दो वि तुल्ला, एगट्ठा, अबिसेसमणाणत्ता भवि
""
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧૧
