________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १४ उ० १ सू० १ अनगारदेवगतिनिरूपणम् १४७ तावत् सामान्यं देवावासमाश्रित्य प्रतिपादितम् , अथ विशेषितं देवावासमाश्रित्याह-'अणगारेणं भंते ! भावियप्पा चरमं असुरकुमारावासं वीइक्कंते परमअसुरकुमारावासमसंपत्ते ० १' गौतमः पृच्छति-हे भदन्त ! अनगारः खलु भावितात्मा चरमम्-स्थित्यादिना अग्भिागवर्तिम् असुरकुमारावासं व्यतिक्रान्तः किन्तु परमम् स्थित्याद्यपेक्षया परभागवर्तिनम् असुरकुमारावासम् असमाप्तः, अत्र खलु अन्तरा एतयोर्मध्यकाले कार्य कुर्यात्-म्रियेत, तस्य खलु कुत्र गतिः ? कुत्र उपपातः प्रज्ञप्तः ? भगवानाह-' एवं चे' हे गौतम ! एवमेव-पूर्वोक्तरीत्यैव अत्रापि असे यम् , तथा च तयोः पूर्वोक्तयोः चरमासुरकुमारावासपरमासुरलेश्या परिणाम से वहां रहता है-यह कथन सामान्य देवावास को आश्रित कर कहा गया जानना चाहिये । विशेष देवावास को लेकर कथन इस प्रकार से है-'अणगारेणं भंते ! भावियप्पा चरमं असुरकुमारावासं वीइकते परमं असुरकुमारवासमसंपत्ते०' हे भदन्त ! भावितात्मा अनगार कि जिसने स्थिति आदि की अपेक्षा पूर्वभागवर्ती असुरकुमारावास को छोड दिया है, और अभी तक जो स्थिति आदि की अपेक्षा से परभागवर्ती असुरकुमारावास को प्राप्त नहीं हो पाया हैऐसी स्थिति में यदि वह इन दोनों के मध्यकाल में मरण को प्राप्त हो जाता है तो उसकी गति कहां होगी ? कहां वह उत्पन्न होगा? उत्तर में प्रभु कहते हैं-'एवं चेव' हे गौतम ! पूर्वोक्त रीति के अनुसार इसका भी उत्तर जानना चाहिये। तथा च-चरम असुरकुमारावास और परम ણામથી ત્યાં ઉત્પન્ન થયે છે, એજ વેશ્યા પરિણામથી યુક્ત થઈને ત્યાં રહે છે. આ કથન સામાન્ય દેવાવાસની અપેક્ષાએ કરવામાં આવ્યું છે, એમ સમજવું વિશેષ દેવાવાસની અપેક્ષાએ આ પ્રકારનું કથન સમજવું
गौतम स्वाभाना प्रश्न-" अणगारेण भंते ! भावियप्पा चरमं असुरकुमारावासं वीइक्कंते परमं असुरकुमारावासमसंपत्ते०” लावन् ! भावितामा અણગાર કે જેમણે સ્થિતિ આદિની અપેક્ષાએ પૂર્વભાગવર્તી અસુરકુમારાવાસને અતિકાન્ત કરી નાખેલ છે, પરંતુ હજી સુધી જે રિથતિ આદિની અપેક્ષાએ પરભાગવતી અસુરકુમારાવાસને પ્રાપ્ત કરવાની ચગ્યતાએ પહોંચી શક્યો નથી, એવી પરિસ્થિતિમાં આ બન્નેના મધ્યકાળમાં જે તે મરણ પામે, તે તેની ગતિ કયાં થાય ? તે કયાં ઉતપન્ન થાય ?
Gत्तर-“ एवं चेव" 3 गौतम ! . प्रशन उत्त२ ५५ पूर्वरित પ્રશ્નના ઉત્તર જે જ સમજ એટલે કે-ચરમ અસુરકુમારાવાસ અને પરમ
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૧
