________________
३९६
भगवतीस्त्रे लोकक्षेत्रलोकः १५ईषत्माग्भारपृथिव्यू लोकक्षेत्रलोकः इति । गौतमः पृच्छतिअहोलोगखेत्तलोए णं भंते । फि संठिए पण्णते ?' हे भदन्त ! अधोलोकक्षेत्रलोकः खलु किं संस्थितः, किम्-कीदृशं, संस्थितं-संस्थानं यस्य सः तथाविधः किमा. कारकः प्रज्ञप्तः? भगवानाद-'गोयमा! तप्पागारसंठिए एण्णत्ते' हे गौतम ! अधोलोकक्षेत्रलोकः तपाकारसंस्थितः-तमः-लघुनौका तदाकारः अधोमुखशरा वाकारसंस्थानः प्रज्ञप्तः, तदाकारो यथा A इति । गौतमः पृच्छति-'तिरियलोय
खेत्तलोए णं भने ! कि संठिए पण्णते?' हे भदन्त ! तिर्यग्लोकक्षेत्रलोकः खलु किं संस्थितः किमाकारः प्रज्ञप्तः ? भगवानाह-'गोयमा! झल्लरिसंठिए पन्नत्ते' ऊवलोकरूपक्षेत्रलोक १३-अवेयकविमान ऊर्ध्वलोकरूपक्षेत्रलोक अनुत्तरविमान ऊर्ध्वलोकरूपक्षेत्रलोक, १४ एवं ईषत्मारभारपृथिवीअध्यलोकरूप क्षेत्रलोक ५१।। ____ अब गौतम स्वामी प्रभु से पूछते हैं- अहो लोगखेत्तलोए णं भंते ! कि संठिए पणत्ते' हे भदन्त ! अधोलोकप जो क्षेत्रलोक है उसका संस्थान-आकार कैसा है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं'गोयमा' हे गौतम ! तप्पागारसंठिए पण्णत्ते' अधोलोकरूप क्षेत्र लोक
का आकार तप्र के आकार जैसा है. लघु नौका का नाम ना है। इसका संस्थान अधोमुखवाले शराब के जैमा होता है. इसका आकार का प्रतीक टीका में दिया है सो वहां देख लेवें. __ अब गौतमस्वामी प्रभु से पूछते हैं--'तिरिलोय खेतलोए ण भंते ! कि संठिए पगत्ते' हे भदन्त ! तिर्यग्लोकरूप क्षेवलोक का आकार कैसा है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं- गोयमा' हे गौतम ! 'झल्लरिसंठिए (૧૨) અમ્રુત ઉર્વલેક રૂપ ક્ષેત્રલોક, (૧૩) રૈવેયક વિમાન ઉર્વિલેકરૂપ ક્ષેત્રક, (૧૪) અનુત્તર વિમાન ઉદ્ઘલેક રૂપ ક્ષેત્રલેક અને (૧૫) ઈષ~ાક્ષાર પૃથ્વી ઉર્વિલેકરૂપ ક્ષેત્રલેક
હવે ગૌતમ સ્વામી તે પ્રત્યેકના સંસ્થાન (આકાર ) વિષે પ્રશ્ન પૂછે છે
" अहोलोगखेत्तलोएण भते! किं सठिए पणत्ते ?' 3 सगवन् ! અલોકરૂપ જે ક્ષેત્રલેક છે તેને આકાર કે કહ્યું છે ?
महावीर प्रसन। उत्तर " गोयमा "है गौतम! "तप्पागारसंठिए पण्णत्ते" अघास ३५ क्षेत्रमाने। १२ त (नानी नीना वा डाय છે. તેનું સંરથાન (આકાર) ઊંધા પડેલા શરાવ (શકોરા) જે હોય છે. તેને આકાર ટીકામાં બતાવવામાં આવ્યું છે તે પ્રમાણે સમજી લે.
गीतमस्वाभाना प्रश्न-"तिरिय लोयखेत्तलोए ण भते ! किं संठिए मण्णत्ते ?" मापन ! ति°३४ ३५ क्षेत्र २२ ॥ य छ ?
महावीर प्रभुना उत्तर- “गोयमा" गौतम ! “ झल्लरिसठिए पण्णत्ते"
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૯
