________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ११ उ० ९ सू०२ शिवराजर्षिचरितनिरूपणम् ३३५ आसीत् तत्रैव उपागच्छति, 'उवागच्छित्ता किढिणसंकाइयगं गिण्हइ, गिण्हित्ता पुरस्थिमं दिसं पोक्खेइ' उपागत्य किढिनसांकायिकं-किढिनयोः वंशमयतापसभाजनविशेषयोः सांकायिक-भारोद्वहनयन्त्रम् . 'कावड' इति भाषाप्रसिद्धम् वंशनिर्मितपात्रविशेषम् गृह्णाति, गृहीत्वा पौरस्त्यां-पूर्व दिशं प्रोक्षति-जलादिना सिञ्चति, 'पुरथिमाए दिसार सोमे महाराया पत्थाणे पत्थियं अभिरक्खउ सिव रायरिसिं' पौरस्त्यायाः पूर्वस्याः दिशः सोमो महाराजः प्रस्थाने प्रस्थितं धर्मसाधने प्रवृत्तम् अभिरक्षतु शिवं राजर्षिम् , 'अभिरक्खित्ता, जाणिय तत्थ कंदाणिय, मूलागि य, तयाणि य, पत्ताणि य, पुष्पाणि य, फलाणि य, बीयाणि य, हरियाणि य, ताणि जाण उ तिकट्टु पुरस्थिमं दिसं पसरइ' अभिरक्ष्य यानिच तत्र कन्दानि च, छालरूप बत्रों को पहिर लिया था 'उवागच्छित्ता किढिणसंकाइथग गिण्हइ' वहां आते ही उसने वांसा की पंचों से बने हुए पात्र विशेष को अपने हाथ में उठाया-उठाकर फिर वह पूर्वदिशाकी ओर चलने को तैयार हुआ. इसके पहिले उसने उस दिशा की ओर जल डालकर उसका प्रोग्छन किया. प्रोग्छन करके फिर उसने ऐसा कहा कि 'पुरस्थिमाए दिसाए सोमे महाराया पत्थाणे पत्थियं अभिरक्खउ सिवे रापरिसिं' पूर्वदिशा के लोकपाल सोम महाराज धर्मसाधन में प्रवृत्त हुए मुझ शिवराजऋषि की रक्षा करें। 'अभिरक्खित्ता जाणिय तत्थ कंदाणि य, मूलाणि य, तयाणि य, पत्ताणि य, पुष्फाणि य, फलाणि य, बीयाणि य, हरियाणि य, ताणि अणुजाणउ त्ति क? पुरथिमं दिसं पसरह' रक्षा कर के फिर वे मुझे आज्ञा देवें कि उस दिशा में जितने भी
साव्या. “आगच्छित्ता किढिणसंकाइया गिण्हइ" त्या भावाने तो वसनी સળીઓમાંથી બનાવેલું એક કિઠિન નામનું પાત્રવિશેષ પોતાના હાથમાં લીધું અને તે પૂર્વ દિશા તરફ ફલાદિની શોધમાં જવાને નીકળી પડયે. તે દિશામાં આગળ વધતા પહેલાં તેણે તે દિશા તરફ જલનું સિંચન કરીને પૂર્વ દિશાના सोपाल सेभ. भडान मा प्रमाणे प्रार्थना री- “पुरथिमाए दिसाए से।मे महाराया पत्थाणे पत्थियं अभिरक्खउ सिवं रायरिसिं " " शान। અધિપતિ એવા હે સોમ મહારાજ ! ધર્મસાધનમાં પ્રવૃત્ત થયેલા એવા આ शि१२४ बिनु स२क्षा ४२३. “ अभिरक्खित्ता जाणिय तत्थ कंदाणि य, मूलाणि य, तयाणि य, पत्ताणि य, पुप्फाणि य, फलाणि य, बीयाणि य, हरियाणि य, ताणि जाणउत्ति क पुरथिम दिस पसरइ“सोम सापास ! પૂર્વ દિશામાંથી જે કઈ કન્દ, મૂળ, છાલ, પાન, કુલ, ફળ, ખીજ અને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૯