________________
प्रमैयचन्द्रिका टी० २०९ ३० ३२ सू० १५ मनुष्यप्रवेशननिरूपणम् २८३ मणुस्सेसु संखेज्जा गब्भवतियमणुस्सेसु वा होज्जा' इति, यथोत्कृष्टसूत्रमाह 'उक्कोसा भंते' इत्यादि । 'उकोसा भंते ! मणुस्सा पुच्छा' गाङ्गेयः पृच्छति-हे भदन्त उत्कृष्टाः उत्कर्षपदिनो मनुष्यामनुष्यप्रवेशनकेन प्रविशन्तः किं संमूच्छिममनुष्येषु भवन्ति ? किंवा गर्भव्युत्क्रान्तिक मनुष्येषु भवन्ति ? भगवानाह-गंगेया! सव्वे वि ताव संमुच्छिममणुस्सेसु होज्ना' हे गाङ्गेय ! सर्वेऽपि तावत् उत्कृष्टपदिनो मनुष्या मनुष्यप्रवेशनकेन प्रविशन्तः संमूछिममनुष्येषु भवन्ति, 'अहवा समुच्छिममणुस्सेसु य, गमवक्कंतियमणुस्सेसु वा होज्जा' अथवा उत्कृष्टपदिनो मनुष्याः समूच्छिममनुष्येषु च गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्येषु वा ममणुस्सेसु संखेज्जा गन्भवतियमणुस्सेतु वा होज्जा ) सूत्रकार ने ऐसा कहा है। अब गांगेय प्रभु से ऐसा पूछते हैं (उक्कोसा भंते ! मणुस्सा पुच्छा) हे भदन्त ! उत्कृष्टपदी मनुष्य मनुष्यप्रवेशनक द्वारा मनुष्यभव में प्रवेश करते हुए क्या संमूच्छिममनुष्यों में होते हैं या गर्भजमनुष्यों में होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-(गंगेया ) हे गांगेय ! (सव्वे वि ताव समुच्छिममनुस्सेसु होज्जा) समस्त उत्कृष्टपदी मनुष्य मनुष्यप्रवेशनक द्वारा मनुष्यभव में प्रवेश करते हुए संमूच्छिममनुष्यों में होते हैं । ( अहवा समुच्छिममणुस्सेतु य गम्भवक्क तियमणुस्सेतु वा होज्जा) अथवा उत्कृष्टपदी मनुष्य संमृच्छिममनज्यों में भी होते हैं और गर्भजमनुष्यों में भी होते हैं। समूच्छिम समती नथी. ते ॥२णे १ सूत्र३ मा प्रमाणे उखु छ-, असंखेज्जा संमुच्छिममणुस्सेसु संखेज्जा गब्भवतियमणुस्सेसु वा होज्जा" "मन्यात મનુષ્ય સંમૂછિમ મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે અને સંખ્યાત મનુષ્ય ગર્ભજ મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે.”
હવે ગાંગેય અણગાર ઉત્કૃષ્ટપદી મનુષ્યના મનુષ્ય પ્રવેશનક વિષે આ प्रमाणे प्रश्न पूछे छ-" उक्कोसा भंते ! मणुस्सा पुच्छा ' 3 महन्त ! मनुष्य પ્રવેશનક દ્વારા મનુષ્યભવમાં પ્રવેશ કરતા ઉત્કૃષ્ટપદી મનુષ્ય શું સંમૂરિઝમ મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે ? કે ગર્ભજ મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે?
मडावीर प्रभुनी उत्त२-" गंगे या ! " 3 मांगेय ! “सव्वे विसाव समुच्छिममणुस्सेसु होज्जा” मनुष्य प्रवेशन १२॥ मनुष्यममा प्रवेश ४२ता समस्त उत्कृष्टपही मनुष्ये। स भूमि मनुष्यामा पन्त थाय छे. " अहवा संमुच्छिममणुस्सेसु य गभवतिय मणुस्सेसु वा होज्जा" ५। ष्टपही મનુષ્ય સંમૂછિમ મનુષ્યમાં પણ ઉત્પન્ન થાય છે અને ગર્ભજ મનુષ્યમાં પણ ઉત્પન્ન થાય છે. સંમૂછિમ મનુષ્ય અસંખ્યાત હોય છે, અને જ્યારે
श्री. भगवती सूत्र : ८