________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ८ उ० ९ सू०६ वैक्रियशरीरप्रयोगबन्धनिरूपणम् ३३९ दिषु तु 'पलियमहियं दो सागर साहिया सत्त दस य चोदस य सत्तरस य' इत्यादि, गौतमः पृच्छति-'जीवस्स णं भंते ! आणयदेवत्ते णोआणयदेवत्ते पुणरवि आणयदेवत्ते हे भदन्त ! जीवस्य खलु आनतदेवत्वे, नोआनतदेवत्वे आनतदेवभिन्नत्वे, पुनरपि आनतदेवत्वे सति आनतदेववैक्रियशरीरप्रयोगवन्धान्तरं कालतः कालापेक्षया ज्योतिष्कों की जघन्य स्थिति पल्योपम के आठवें भागप्रमाण है । तथा सौधर्मादिकों में जघन्यस्थिति "पलियमहियं दो सागरसाहिया सत्तदस य चोइस य सत्तरस य' इस प्रकारसे है-पहिले देवलोक में एक पल्योपमकी, दूसरे देवलोकमें एक पल्योपमसे कुछ अधिक, तीसरे स्वर्ग दो सागरोपमकी, चौथे देवलोकमें दो सागरोपमसे अधिक, पांचवें देवलोकमें सात सागरोपम छठे स्वर्ग में दश सागरोपम सातवें स्वर्ग में चौदह सागरोपम आठवें स्वर्ग में सत्तरह सागरोपम नौवें में अठारह सागरोपम दशवें में उन्नीस सागरोपम ग्यारहवें में जघन्यस्थिति वीससागरोपम और बारहवें में जघन्य स्थिति इक्कीस सागरोपम है। ____ अब गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-(जीवस्स णं भंते! आणय देवत्ते, णो आणय देवत्ते, पुणरवि आणयदेवत्ते पुच्छा ) हे भदंत ! कोई जीव आनत स्वर्ग का देव हो जाय और वह वहां से चव कर आनत देवलोकसिवाय दूसरे देवलोकादि में चला जावे-तथा वहां से भी मरकर वह पुनः आनतस्वर्ग का देव हो जाय तो ऐसी स्थिति में उस आनत દસ હજાર વર્ષની છે અને તિષિકેની જઘન્ય સ્થિતિ પલ્યોપમના આઠમાં मास प्रमाण छ. तथा सौधम माहि ४८योमा धन्यस्थिति “पलियमहियं दो सागर साहिया सत्तदस य चोद्दस य सत्तरस य” 241 प्रमाणे छे-पडसा देव. લેકમાં એક પલ્યોપમની, બીજામાં એક પલ્યોપમાંથી વધારે, ત્રીજા દેવલોકમાં બે સાગરોપમની, ચેથામાં બે સાગરેપમ કરતાં થોડી વધારે, પાંચમાં દેવલેકમાં સાત સાગરોપમની, છઠ્ઠામાં પણ સાત સાગરોપમની, સાતમાં દેવલોકમાં ૧૪ સાગરોપમની, આઠમામાં ૧૭ સાગરોપમની, નવમામાં ૧૮ સાગરોપમની, દસમામાં ૧૯ સાગરોપમની, અને અગિયારમાં દેવલોકમાં વીસ સાગરોપમની છે.
गौतम २५।मीना प्रश्न-“जीवस्स णं भंते ! आणय देवत्ते, णो आणयदेवत्ते, पुणरवि आणयदेवत्ते पुच्छा " 3 महन्त ! ०१ मानत देवसोमi દેવની પર્યાયે ઉત્પન્ન થતું હોય, પછી ત્યાંથી અવીને આનત સિવાયના અન્ય દેવવેકાદિમાં ઉત્પન્ન થઈ જાય, પછી ત્યાંથી મરીને ફરીથી આનત દેવલોકમાં જ દેવની પર્યાયે ઉત્પન્ન થઈ જાય તો એવી સ્થિતિમાં તે આનત દેવના વિકિય શરીર પ્રયોગનું બંધાન્તર કાળની અપેક્ષાએ કેટલું હોય છે?
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૭
