________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ. २ म.१ आशीविषस्वरूपनिरूपणम् २६९ विषेण विषपरिगतां विकसन्तीम् प्रकर्तुम्, विपयः सो विकसनायाः नो चैव खलु संप्राप्त्या अकापुर्वा, कुर्वन्ति वा, करिष्यन्ति वा । मण्डूकजात्याशीविषपृच्छा ? गौतम! प्रभुः खलु मण्डूकजात्याशी विषः, भरतप्रमाण मात्रां तन् विषेण विषपरिगताम्, शेषं तदेव यावत् - करिष्यन्ति वा २। अद्धभरहप्पमाणमेत वोदि विसेणं विसपरिगयं विसवसहमाणं पकरेत्तए, विसए से विसट्टयाए, नोचेव णं संपत्तिए करेंसु वा, करेति वा, करिस्संति वा) वृश्चिकजाति आशीविष के विषका प्रभाव इतना है कि वह अधभरतक्षेत्र प्रमाण शरीरको अपने द्वारा विदलित - नष्ट कर सकता है. इतने बडे शरीरमें उसका पूरा प्रभाव पड़ सकता हैइतना बडा शरीर उसके विषसे पूरा व्याप्त हो सकता हैं । परन्तु अभी तक संपाप्ति द्वारा उसके विषने ऐसा किया नहीं है न वह ऐसा करेगा ही, और न वह ऐसा करता है यह तो उसके प्रभावका वर्णन किया है। यदि वह विष अपने प्रभावसे प्रभावित करना चाहे तो इतने बडे शरीरको पूर्णरूपसे प्रभावित कर सकता हैं । (मडुक्क जाइ आसीविस पुच्छा) हे भदन्त ! मंडूकजाति आशीविषके विषका पभाव कितना कहा गया है ? (गोयमा) हे गौतम ! (पभू णं मडुक्क जाइ आसीविसे भरहप्पमाणमेत्त' बोदिं विसेणं विसपरिगयं सेसं त चेव जाव करेस्संति वा २) मडूक जाति आशीविषका विष अपने प्रभाव से भरतक्षेत्र प्रमाण शरीर को व्याप्त कर सकने में समर्थ विसपरिगयं विसवसठ्ठमाणं पकरेत्तए, विसए से विसट्टयाए नो चेवणं संपत्तीए करेंसुवा, करें तिवा करिम्संतिवा' वृश्यि सतना माशीविषना ने प्रभावસામર્થ એટલો છે કે તે અર્ઘભરતક્ષેત્ર પ્રમાણ શરીરને પિતાના સામર્થ્યથી વિદલિત નાશ કરી શકે છે. આટલા મોટા શરીરમાં તેને પુરે પ્રભાવ પડી શકે છે. આવું મોટું શરીર તેના ઝેરથી પુરૂં વ્યાપ્ત થઈ જાય છે. પરંતુ હજુ સુધી તેના ઝેરે એવું કર્યું નથી, અને એવું કરતા પણ નથી અને તેવું કરશે પણ નહીં. આતો એના પ્રભાવ-સામર્થ્યનું ફકત વર્ણન કર્યું છે જે તે ઝેર પોતાના પ્રભાવથી પ્રભાવિત કરવા માગે તે આવડા शरीरने पूर्ण३५थी प्रभावित ४२१ छे. 'मंडलजाइ आसीविस पूच्छ भगवान् भॐ जति माशीविषना अनु सामथ्य र यु छ ? 'गोयमा' हे गौतम ! पभूणं मंडुक्कजाइ आसीरिसे भरहप्पमाणमेत बोंदि विसेणं विसपरिगयं सेसं तं चेव, जाव करेस्संति वा २' म onताना आशीविषतुं २ पाताना प्रमाथी ભરતક્ષેત્ર પ્રમાણ શરીરમાં વ્યાપ્ત થવાને સમર્થ હોય છે. બાકીનું સઘળું કથન પહેલાંના
श्री. भगवती सूत्र :