________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ७ उ. १० सू. ४ अग्निकायविषये पुरुषद्वय क्रियावर्णनम् ८३९ खलु यः स पुरुषः अग्निकार्य निर्वापयति विध्यापयति, 'सेणं पुरिसे अप्प - तरायं पुढविकाय समारंभह, अप्पतरागं आउक्कायं समारंभई, बहुतरागं तेक्कायं समारंभई' स खलु पुरुषः अल्पतरकं पृथिवीकायं समारभते, अल्पतरकम् अप्कायं समारभते, बहुतरकं तेजस्कायं समारभते, 'अप्पतराय ' वाक्कायं समारंभइ, अप्पतरागं वणस्सइकार्य समारंभई, अप्पतरागं तसकाय समारंभ' अल्पतरकं वायुकाय समारभते, अल्पतरकं वनस्पतिकार्य समारभते, पुरिसे अगणिकायं निव्वावेइ' तथा जो जीव उस अग्निकायका बुझानेरूप समारंभ करता है 'से णं पुरिसे अप्पतरायं पुढविकार्य समारंभइ, अप्पतरागं आउक्कायं समारंभइ, बहुतरागं dari समारंभई' ऐसा वह पुरुष अल्पतर पृथिवीकायिक जीवोंका समारंभ करता है अल्पतर अप्कायका समारंभ करता है तथा बहुतर अनिकायका समारंभ करता है इसका कारण यह है कि अग्निकाय के प्रज्वलन होने पर उसमें अनेक अग्निकायिक जीवों का उत्पाद हो जाता है, सो बुझाने पर उन सब का विध्वंस हो जाता है- - अतः अग्निकाय के बुझानेवाले को बहुतर अग्निकायिक जीवों का विघातक कहा गया है तथा अग्निकाय को बुझानेवाला जीव 'अप्पतराय वाक्काय समारंभइ, अप्पतरागं वणस्सइकार्य समारंभइ, अप्पतरागं तसकाय समारंभह' अल्पतर वायुकायिक जीवों का, अल्पतर वनस्पतिकायिक जीवों का, और अल्पतर सकायिक जीवों का
'तत्थणं जे से पुरिसे अगणिकार्य निव्वावे' तथा ने पुरुष ते अभिभायने शोत्सववाइय सभारंभ उरै छे, 'से णं पुरिसे अप्पतराय पुढविकार्य समारंभ, अप्पतरागं आउक्कार्य समारंभ, बहुतरागं तेउकायं समारभइ' ते पुरुष अपतर પૃથ્વીકાયિક જીવાને સમાર ંભ કરે છે, અલ્પતર અયિક જીવાના સમારંભ કરે છે, મહુતર તેજસ્કાયિક (અગ્નિકાયિક) જીવાના સમારંભ કરે છે, (તેને મહુતર અગ્નિકાયિકાના વિરાધક કહેવાનું કારણ આ પ્રમાણે છે
અગ્નિકાચને સળગાવવાથી તેમાં અનેક અગ્નિકાયિક જીવેાના ઉત્પાદ થઇ જાય છે પણ જ્યારે તેને એલવવામાં આવે છે, ત્યારે તે બધાં અગ્નિકાયિક વાના વિધ્વંસ થઈ જાય છે. તે કારણે અગ્નિને એલવનાર પુરુષને બહુતર અગ્નિકાયિક છવાના વિઘાતક કહેવામાં આવ્યે છે.) તથા અગ્નિકાયને લવનાર પુરુષ 6 अपतराय वाक्काय समारंभ, अप्पतराय वणस्सइकार्य समारंभ, अप्पतराणं तसकार्य समारंभई ' અલ્પતર વાયુકાયિકા, અશ્પતર વનસ્પતિકાયિક જીવના અને અપતર ત્રસકાયિક
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : પ
