________________
६२२
भगवतीसूत्रे कामनिकरणं वेयणं वेएइ ? गोयमा! जेणं णो पभू विणा पई वेणं अंधकारंसि रूवाइं पासित्तए, जेणं नो पभू पुरओरूवाई अणिज्झाइत्ताणं पासित्तए, जेणं नो पभू मग्गओ रूवाइं अणवयक्खित्ता णं पासित्तए, जेणं नो पमू पासओ रुवाइं अणवलोइत्ता णं पासित्तए, जेणं नो पभू उड्डू रुवाइं अणालोएत्ताणं पासित्तए, जेणं नो पभू अहे रूवाइं अणालोइत्ता णं पासित्तए, एस णं गोयमा ! पभू वि अकामनिकरणं वेयणं वेएइ ॥सू०४॥ ___ छाया-ये इमे भदन्त ! असंज्ञिनः प्राणाः तद्यथा-पृथिवीकायिकाः, यावत् वनस्पतिकायिकाः, षष्ठाश्च एके त्रसाः, एते खलु अन्धाः, मूढाः, तमः प्रविष्टाः, तमः पटल-मोह-जाल प्रतिच्छन्नाः अकामनिकरणं वेदनां वेदयन्ति इति वक्तव्यं
असंज्ञिजीव आदिकी वक्तव्यता'जे इमे भंते ! असन्निणोपाणा' इत्यादि । सूत्रार्थ-(जे इमे भंते ! असमिणो पाणा त जहा पुढविक्काइया जाव वणस्सइकाइया छट्ठा य एगइया तसा, एएणं अंधा, मूढा तमं पविट्ठा, तमपडलमोहजालपडिगच्छन्ना, अकामनिकरणं वेयणं वेऍतीति वत्तव्वं. सिया) हे भदन्त ! जोये असंज्ञी प्राणी हैं, जैसे कि पृथिवीकायिकसे लेकर वनस्पतिकायिक तक, तथा छठे कितनेक संमृच्छिम जन्मवाले त्रसजीव ये सब अंध-अज्ञानी मूढ, अज्ञानअंधकाररूप मोहसे आवृत होनेके कारण अकामनिकरण अनिच्छापूर्वक वेदनाका वेदन करते हैं
અસંસી છવ આદિની વક્તવ્યતા ___“जे इमे भंते ! असन्निको पाणा " त्या सूत्रा- (जे इमे भंते ! असनिणा पाणा तजहा पुढवीकाइया जाव वणस्सइ काइया छट्ठा य एगइया तसा, एए गं अंधा, मूढा तमंपविठ्ठा, तमपडलमोहजालपडिच्छन्ना, अकामनिकरणं वेयणं वेए तीति वत्तव्यं सिया !) हे महन्त ! આ જે અસંજ્ઞી જીવો છે, જેવાં કે પૃથ્વીકાયિકથી લઈને વનસ્પતિકાયિક પર્યન્તના પાંચ પ્રકારના એકેન્દ્રિય જીવો, તથા કેટલાક સંમૂછિમ જન્મવાળા ત્રસ જીવે, તેઓ બધાં અંધ ( અજ્ઞાની કે મૂઢ, અંધકારમાં રહેલા હોય એવા, અને અંધકારરૂપ હજાળથી આવૃત હેવાને કારણે અકામનિકરણ (અનિછા પૂર્વક વેદનાનું વેદન) કરે છે, એવું શું કહી શકાય ખરૂં !
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫