________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ.७ मृ.१ ऐर्यापथिक-सांपरायिकक्रियानिरूपणम् ५८७ निक्षिपतो वा स्थापयतः, 'तस्स णं भंते ! किं इरियावहिया किरिया कज्जइ, संपराइया किरिया कन्जइ ? हे भदन्त ! तस्य खलु उपयोगपूर्वकं गमनादिकं कुर्वतोऽनगारस्य किम् ऐपिथिकी क्रिया क्रियते भवति ? अथवा सांपरायिकी क्रिया क्रियते भवति ? भगवानाह-'गोयमा ! संवुडस्स णं अणगारस्स जाव तस्स णं इरियावहिया किरिया कज्जइ, णो संपराइया' हे गौतम ! संवृतस्य स वर योगयुक्तस्य खलु अनगारस्य यावत्-आयुक्तं गच्छतः, आयुक्त तिष्ठतो वा, आयुक्त निषीदतो वा, आयुक्तं त्वगवतयतो वा, आयुक्त वस्त्र, प्रतिग्रह, कम्बलं, पादपोञ्छनं गृह्णतो वा, निक्षिपतो वा, तस्य खलु श्रमणस्य एर्यापथिकी क्रिया क्रियते भवति, नो सांपरायिकी क्रिया भवति । गौतमस्तत्रकारणं पृच्छति-'से कंणटेणं भंते ! एवं वुच्चइ-संवुडस्स णं जाव णो संपराइया किरिया कज्जइ ?' हे भदन्त ! तत् केनार्थेन एवमुच्यते यत् संकृतस्य उठाता है, धरता है, ऐसे उस अनगार के क्या ऐपिथिकी क्रिया होती है अथवा सांपरायिकी क्रिया होती है ? इसके उत्तरमें प्रभु उनसे कहते हैं कि 'गोयमा' हे गौतम ! संवुडम्स णं अणगारस्स जाव तम्स णं ईरियाबहिया किरिया कन्जइ' उस संवरयुक्त अनगारके यावत् जो उपयोगपूर्वक चलता है, उपयोग पूर्वक ठहरता है, उपयोगपूर्वक बैठता है, उपयोगपूर्वक करबट बदलता है तथा उपयोगपूर्वक हो वस्त्र, पात्र, कम्बल, पादपोञ्छन इन सबको उठाता है धरता है, ऐपिथिकीक्रिया होती है सांपरायिकीक्रिया नहीं होती है । इस विषयमें कारण जाननेकी इच्छासे गौतमस्वामी प्रभुसे पूछते हैं 'से केणटेणं भंते ! एवं बुच्चइ संवुडम्स णं जाव णो संपराइया किरिया कज्जई' हे भदन्त ! ऐसा आप किस મૂકે છે, એવા અણગારની ક્રિયાને અર્યાપથિકી ક્રિયા કહે છે કે સાંપરાવિકી ક્રિયા કહે છે? એટલે કે તે યંપથિકી ક્રિયા કરે છે, કે સાંપરાવિકી ક્રિયા કરે છે ? તેને ઉત્તર भापता महावीर प्रभु ४ छ -'गोयमा ! 3 गौतम ! 'संवुडस्स णं अणगारस्स जाव तस्स गं ईरियावहिया किरिया कज्जई उपयोगपूर्व न्यासना, ५ચેગપૂર્વક ઊઠનારે, ઉપયોગપૂર્વક બેસનાર, ઉપગપૂર્વક પડખું ફેરવનારો અને ઉપગપૂર્વક વસ્ત્ર, પાત્ર, કંબલ. જોહરણ આદિ ઉપકરણે ગ્રહણ કરનારે અને મૂકનારો સંવરયુકત અણગાર ઔયપથિકી ક્રિયા જ કરે છે–તે સાંપરાયિકી ક્રિયા કરતે नथी. तेनु (२९५ Meal भाट गौतम स्वामी २मा प्रमाणे प्रश्न पूछे छ-'से केणटेणं भंते ! एवं वुच्चइ-संवुडस्स णं जाव णो संपराइया किरिया कज्जइ ?'
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫
