________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ.२ सू.४ संयताऽसंयतादिनिरूपणम् तिर्यगयोनिका आदिमविरहिताः, शेषाः सर्वे अप्रत्याख्यानिनः, यावत्वैमानिकाः । एतेषां खलु भदन्त ! जीवानां प्रत्याख्यानिनां यावत्विशेषाधिका वा ? गौतम ! सर्वस्तोकाः जीवाः प्रत्याख्यानिनः, प्रत्याख्यानाप्रत्याख्यानिनः असंख्येयगुणाः, अप्रत्याख्यानिनः अनन्तगुणाः । पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकाः सर्व स्तोकाः प्रत्याख्यानामत्याख्यानिनः अप्रत्याख्यानिनः असंख्येयगुणाः । मनुष्याः सर्वस्तोकाः प्रत्याख्यानिनः प्रत्याख्यानामत्याख्यानिनः संख्येयगुणाः, अप्रत्याख्यानिनः असंख्येयगुणाः । ।। मू० ४ ॥ (पचिंदियतिरिक्खजोणिया आइल्लविरहिया) पंचेन्द्रियतिथंच प्रथमभंग रहित हैं । (सेसा सव्वे जाव वेमाणिया अपञ्चक्खाणी) बाकी के सबजीव यावत वैमानिक देवों तकके बल अप्रत्याख्यानो ही होते हैं (एएसिणं भंते ! जीवाणं पञ्चक्खाणी णं जाव विसेसाहिया वा) हे भदन्त ! इन प्रत्याख्यानी आदिजी में कौन जीव किनर जीवोंकी अपेक्षा यावत् विशेषाधिक हैं ? (गोयमा) हे गौतम ! (सव्वत्थोवा जीचा पञ्चक्खाणी, पञ्चक्खाणापचक्खाणी असंखेजगुणा, अपचक्खाणी अणंतगुणा, पंचिंदियतिरिक्खजोणिया सव्वत्थोवा पञ्चक्खाणापच्चक्वाणी, अपच्चक्खाण खेजगुणा) प्रत्याख्यानी जीव सबसे कम हैं । प्रत्याख्याना प्रत्याख्यानी जीव असंख्यातगुणित हैं । अप्रत्याख्यानी जीव अनन्तगुणित हैं । प्रत्याख्यानाप्रत्याख्यानी पंचेन्द्रियतिर्य बहुतकम हैं, अप्रत्याख्यानी पंचेन्द्रियतियच असंख्यातगुणित हैं । પંચેન્દ્રિય તિર્યમાં પહેલા ભંગનો અભાવ હોય છે–એટલે કે તેઓ પ્રત્યાખ્યાની હતા नथी. (सेसा सव्वे जाव वेमाणिया अपञ्चक्खाणी) वैमानि४ ५५-तना माना मधi मप्रत्याभ्यानी डाय छे. (ए ए सिणं भंते ! जीवाणं पच्चक्खाणाणं जाव विसेसाहिया वा) 3rd! ते प्रत्याभ्यानी, प्रत्याभ्यानी भने प्रत्याभ्यानाપ્રત્યાખ્યાની જમાંના કયા કયા છો કયા કયા જીવો કરતાં ઓછાં છે? યાવત ४॥ ४॥ ७॥ ४२ता विशेषाधित छ? (गोयमा !) 3 गोतम (सवत्थोवा जीवा पच्चक्खाणी, पच्चक्खाणापच्चक्खाणी असंखेज्जगुणा, अपच्चखाणी अणंत गुणा) प्रत्याध्यानी ७वा सौथा मांडाय छ, प्रत्याभ्यानाप्रत्याभ्यानी असण्याप छ भने प्रत्याभ्यानी मनताहाय छे. (पंचिंदिय तिरिक्खजोणिया सव्वत्थोवा पच्चक्खाणापच्चक्खाणी, अपचक्खाणी असंखेज गुणा) प्रत्याभ्यानाप्रत्याभ्यानी येन्द्रिय तिय" | घgir छाय छ, अप्रत्याज्यानी तिच्या मध्यातमा राय छ. (मणुम्सा सम्वत्थोवा
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫