________________
३८६
भगवतीसूत्रे निनः अनन्तगुणाः । एतेषां खलु भदन्त ! पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकानां पृच्छा ? गौतम ! सर्वस्तोकाः जीवाः पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकाः मूलगुणप्रत्याख्यानिनः, उत्तरगुणप्रत्याख्यानिनः असंख्येयगुणाः, अप्रत्याख्यानिनः असंख्येयगुणाः। एतेषां खलु भदन्त ! मनुष्याणां मूलगुणपत्याख्यानिनां पृच्छा ? गौतम ! सर्वस्तोकाः मनुष्याः मूलगुणप्रत्याख्यानिनः, उत्तरगुणप्रत्याख्यानिनः संख्येयगुणाः, अप्रत्याख्यानिनः असंख्येयगुणाः । जीवाः खलु गुणे हैं । (एएसि णं भंते ! पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा) है भदन्त ! इन पूर्वोक्त जीवोंमेंसे पंचेन्द्रिय तियच जीवों में मूलगुणप्रत्या. ख्यानी, उत्तरगुणप्रत्याख्यानी, और अप्रत्याख्यानी तियंचजीव कितने हैं ? ऐसा प्रश्न । गोयमा! सव्वत्थोवा जीवा पंचिंदियतिरिक्खजोणिया मूलगुणपच्चक्खाणी, उत्तरगुणपच्चक्खाणी असंखेज्जगुणा अपच्चक्खाणी असंखिन्ज गुणा) हे गौतम ! मूलगुणप्रत्याख्यानी पंचेन्द्रियतियंचजीव सबसे कम हैं । उत्तरगुणप्रत्याख्यानी असंख्यातगुणित हैं तथा अप्रत्याख्यानी असंख्यात गुणित हैं । (एएसिणं भंते ! मणुस्साणं मूलगुणपच्चक्खाणी णं पुच्छा) हे भदन्त ! इन जीवोंमें मूलगुणप्रत्या. ख्यानी, उत्तरगुणप्रत्याख्यानी मनुष्य कितने हैं ? ऐसा प्रश्न (गोयमा) हे गौतम ! (सव्वत्थोवा मणुस्सा मूलगुणपच्चक्खाणी, उत्तरगुणपञ्चक्खाणी संखेजगुणा, अपच्चवाणी असंखेजगुणा) मूलगुणप्रत्याख्यानी અલ્પ પ્રમાણમાં છે, તેમનાથી અસંખ્યાતગણ ઉત્તરગુણ પ્રત્યાખ્યાની છે છે, અને तेना ४२di Y मन त गत्याध्यानी । डाय छे. (एए सिणं भंते ! पंचिदियतिरिक्खजोणियाणं पुच्छा ) 3 महन्त ! भूलगुण प्रत्याभ्यानो पाहि પૂર્વોકત ત્રણે પ્રકારના પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ છમાંથી કેટલા પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ છ મૂલગુણ પ્રત્યાખ્યાની છે? કેટલા ઉત્તરગુણ પ્રત્યાખ્યાની છે અને કેટલા અત્યાખ્યાની છે? (गोयमा ! सव्वत्थोवा जीवा पंचिदियतिरिक्खजोणिया मूलगुणपच्चक्खाणी, उत्तरगुणपञ्चक्खाणी असंखेजगुणा, अपच्चकवाणी असंखिज्जगुणा) 3 गौतम! મૂલગુણ પ્રત્યાખ્યાની પંચેન્દ્રિય તિર્યંચ છ સૌથી ઓછાં છે, ઉત્તગુણ પ્રયાખાની તેમના કરતાં અસંખ્યાતગણુ છે, અને અપ્રત્યાખ્યાની પંચેન્દ્રિય તિય ચે તેમના કરતાં सस यातया छ. (एए सिणं भंते! मणुम्साणं मूलगुणपच्चकवाणी णं g) હે ભદન્ત! ઉપરેત ત્રણ પ્રકારના જીવનમાંથી મૂલગુણું પ્રત્યાખ્યાનો, ઉત્તરગુણ प्रत्याभ्यानी मने मप्रत्याभ्यानी मनुष्यो मा छे ? (गोयमा!) तम ! (सव्वत्थोवा मणुस्सा मूलगुणपञ्चक्खाणी, उत्तरगुणपच्चक्खाणी संखेज्जगुणा, अपच्चक्खाणी असंखेज्जगुणा) भूगु प्रत्याभ्यानी मनुष्यो सौथा छ ,
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૫
