________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.३ उ.७ मू.३ यमनामकलोकपालस्वरूपनिरूपणम् ८०३ अम्बरीष२ श्चैव श्यामः३ सबल ४ इति योऽपरः, रुद्रो५-परुद्रः६ कालश्च७ महाकाल८ इति योऽपरः, असिपत्रो९ धनुः१० कुम्भो११ बालुः१२ वैतरणी१३ इति च, खरस्वरो१४ महाघोषः१५, एवमेते पञ्चदशाऽऽख्याताः, शक्रस्य देवेन्द्रस्य, देवराजस्य यमस्य महाराजस्य सत्रिभागं पल्योपमं स्थितिः प्रज्ञप्ता, एवं महर्द्धिकः, यावत्-यमो महाराजः२ । ॥ मू० ३ ॥ राज शक्रके लोकपाल यम महाराजको ये देव अपत्यके जैसे अभिमत हैं । (तंजहा) यम महाराजको जो देवअपत्य के जैसे अभिमत हैं वे ये हैं-(अंबे, अंबरिसे, चेव, सामे, सबले ति यावरे' रुद्दोवरुद्दे, काले य' महाकाले ति यावरे, असिपत्ते धणूकुंभे, वालू, वेयरणी त्ति य, खरस्सरे, महाघोसे, एमेए पनरसाऽऽहिया) अंब, अम्बरिष, श्याम, सबल, रुद्र, उपरुद्र, काल, महाकाल, असिपत्र, धनुष, कुंभ, वालु, वैतरणी, खरस्वर और महाघोष-इस प्रकार ये १५ हैं । (सकस्स देविंदस्स देवरणो जमस्स महारणो मत्तिभागं पलिओवमं ठिई पण्णत्ता, अहावच्चाभिण्णायाणं देवाणं एगं पलिओवमं ठिई पण्णत्ता एवं महिड्ढीए जाव जमे महाराया) देवेन्द्र देवराज शक्रके लोकपाल इन यम महाराजकी स्थिति त्रिसहित एक पल्योपमकी है । तथा अपत्यरूपसे अभिमत देवोंकी स्थिति एक पल्योपमकी है। ऐसी बडीभारी ऋद्धिवाला यावत ये यम महाराज है ॥ अभिण्णाया होत्था) हेवेन्द्र १२००८ An asia यम. महाराना पुत्रस्थानीय यो नीय प्रभारी छ–'अंबे, अंबरिसे चेव, सामे सबले, त्ति यावरे, रुद्दो वरुहे, काले य, महाकाले ति याबरे, असिपत्ते, धणूकुंभे, बालु, वेयरणी ति य, खरस्सरे, महाघोसे, एमेए पन्नरसाऽऽहिया) म. म मरिष, श्याम, समस, oth S५२६, , महाण, मसिपत्र, धनुष, , मायु, वैतRel, म२२५२ अने न ઘોષ એ પંદર છે.
(सकस्स णं देविंदस्स देवरणो जमस्स महारणो सत्तिभागं पलिओवमं ठिई पण्णत्ता, अहावच्चाभिण्णायाणं देवाणं एगं पलिओवमं ठिई पण्णत्ता एवं महिड्ढीए जाव जमे महाराया) हेवेन्द्र, १२॥ शन alsule यम महारानी સ્થિતિ ત્રિભાગ સહિત એક પળેપમની છે, તથા યમ મહારાજના પુરસ્થાનીય દેવની સ્થિતિ એક પાપમની છે. યમ મહારાજ એવી મહાદ્ધિ આદિથી સંપન્ન છે.
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૩