________________
-
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ३. उ. २ द्वितीयोद्देशकस्यावतरणिका ३१३ पणञ्च तत्र मघोनः 'इन्द्र ' पाकशासनस्य शतक्रतोः सहस्राक्षस्य वज्रपाणेः पुरन्दरस्य शक्रस्य बिलासादिदर्शनेन चमरस्येोत्पादः शक्रम्प्रति चमरस्य गालिप्रभृतिप्रदानम् , तस्यच चमरस्य समुत्पन्नेानलस्य शक्रपराजयार्थ छद्मस्थ-महावीर-शरणाश्रयणम् , तदाश्रयेण परिघायुधग्रहणपूर्वकमेकाकिन: चमरस्य सौधर्म देवशक्रम्पति प्रस्थानम् , प्रस्थानात्पूर्व चमरकृतवैक्रियशरीर निर्माणम् ऊर्ध्वमुत्पतता चमरेण कृत उत्पातो यथा वानव्यन्तराणां भागनाशः, ज्योतिषिक-चन्द्र-सूर्य ग्रहनक्षत्रताराणाम् विभागः, आत्मरक्षकदेवानां पलायनम् , ततः चमरस्य शक्रसमीपगमनम् तद्द्वारेन्द्रकीलस्य तत्कृताकुट्टनं शक्राश्रित देवानां भयोत्पादनञ्च, चमरोपरि शक्रस्य प्रकोपः, चमरस्य पलायनम् महावीर देवलोक तक चमरेन्द्र का अवलोकन, मौधर्मदेवलोक के अधिपति शक्रके विलास आदि के देखने से चमर के हृदय में ईर्ष्या का उत्पन्न होना, और इस कारण से शक के लिये गाली आदि देना, तथा ईर्ष्यालु चमरेन्द्र का शक के पराजय निमित्त छमस्थ महावीर की शरण आना, उनके आश्रय से चमर का अकेले ही परिघ नामका आयुध आदि शस्त्र लेकर शक्रके प्रति प्रस्थित होना, प्रस्थान के पहिले चमर द्वारा वैक्रिय शरीरो का निर्माण करना, ऊपर जाते हुए चमर के द्वारा उत्पात करना, वानव्यन्तरो का इसकारण से भागनाश होना इधर उधर भागना । ज्योतिष्क देव चन्द्र, सूर्य, ग्रह, नक्षत्र एवं तारों का विभाग होना, आत्मरक्षक देवो का पलायन करना शक्र के समीप चमर का आना, शक के द्वार पर रहे हुए इन्द्रकील की पिटाई होना, तथा शक्राश्रित देवों को भय उत्पम લેક સુધીના પ્રદેશનું તેના દ્વારા અવલોકન સૌધર્મ દેવલેકના અધિપતિ શકના વિલાસ આદિ જોઈને ચમરેન્દ્રના હૃદયમાં ઈર્ષાની ઉત્પત્તિ-તે કારણે શકને ગાળો દઈને તેનું અપમાન કર્યું. શક્રને પરાજય આપવા માટે ઈર્ષાળુ ચમરેન્દ્રનું છદ્મસ્થ મહાવીરને શરણે આવવાનું કથન આ ઉદેશકમાં આવે છે. તેમને આશ્રય મળવાથી ચમર એક જ પરિઘા, આયુધ આદિ શસ્ત્રો લઈને શક્રેન્દ્ર સાથે લડવા જવાનું સાહસ કરે છે, રવાના થતાં પહેલાં અમર દ્વારા વૈક્રિય શરીરનું નિર્માણ કરાયું, ઉપર ગમન કરતા ચમરના ઉત્પાતોથી ત્રાસેલા વાનવ્યન્તર દેવેની નાસભાગ. જ્યોતિષ્ક દેવે ચન્દ્ર, સૂર્ય, રહે અને તારાઓનું વિભાગીકરણ થયાનું કથન, આત્મરક્ષક દેવે પલાયન થઈ ગયા. આ રીતે ચમરનું શાક પાસે આગમન–શુક્રના દ્વાર પર ઈન્દ્રકીલને માર માર્યો, કાશ્રિત
શ્રી ભગવતી સૂત્રઃ ૩
