________________
८९८
भगवतीसूत्रे अक्षीणेन कर्मशेषेण देवत्वमाप्तिर्भवतीत्यर्थः । तत्थ णं कासवेनाम थेरे ते समणोवासए एवं वयासी' तत्र खलु काश्यपो नाम स्थविरः-तान् श्रमणोपासकान् एवमवादीत् 'संगियाए अज्जो देवा देवलोएसु उववज्जति 'संगितया हे आर्याः! देवा देवलोकेषु उत्पद्यन्ते । सङ्गः यस्यास्तीति स सङ्गी संगिनो भावः सङ्गितातया सङ्गितया द्रव्यादिषु स सङ्गः संयमादियुक्तोऽपि कर्मबध्नाति-ततः सङ्गितया देवत्वप्राप्तिर्भवत्येवेति। उक्तश्च-'पुवतवसंजमाहौति रागिणो पच्छिमा अरागस्स ।
रागो संगो वुत्तो संगाकम्मं भवो तेणं ॥ १॥ छाया-पूर्वतपः संयमा भवन्ति रागिणः पश्चिमा अरागस्य ।
रागः सङ्ग उक्तः सङ्गात कर्मभवस्तेन ॥ १॥ उत्तर-केवलज्ञान होने पर भी जो कर्मों का अधातिक कर्मों शेष रहता है वह कार्यकारी नहीं होता । अतःवह संसार वर्धक कर्म बन्ध का कारण नहीं होने से उनसे देवलोक की प्राप्ति नहीं होती है। सिद्धि गति की ही प्राप्ति होती है।
(तस्थणं कासवे: नाम थेरे ) इन स्थविर भगवन्तों में जो काश्यप नामके स्थविर थे, उन्हों ने (ते समणोवासए एवं वयासी) उन श्रमणोपासकों से ऐसा कहा-( संगियाए अन्जो देवा देवलोएसु उववज्जति) हे आर्यो । सङ्गिता के कारण देव देवलोकों में उत्पन्न होते हैं। जो जीव संगवाला होता है वह संगी कहा गया है । इस संगी का जो भाव होता है वह संगिता है। संयम आदि से युक्त हुआ भी जीव यदि द्रव्यादिकों में सङ्ग सहित है तो वह कर्मों का बन्ध करता है। इस कारण ऐसे जीव की उत्पत्ति देवलोक में हो जाती है। कहा भी है
ઉત્તર–કેવળજ્ઞાન થયા પછી પણ જે આઘાતિકર્મો બાકી રહી જાય છે તે કાર્યકારી હોતા નથી. તેથી તેઓ સંસારવર્ધક કર્મબંધના કારણરૂપ બનતા નથી, તેથી દેવલોકની પ્રાપ્તિ થતી નથી, પણ સિદ્ધિગતિની જ પ્રાપ્તિ થાય છે (तत्थण कासवे नाम थेरे ते समणोवासए एवं वयासी) ते स्थविरामांना अश्य५ नामना स्थविरे तेभने माप्रमाणे ४ह्यु-(संगियाए अज्जो ! देवा देवलो एसु उववज्जति ) है मा! समिताने ४२0 हेवा वसीमा उत्पन्न थाय છે. જે જીવ સંગવાળો હોય તેને સંગી કહે છે. તે સંગીને જે ભાવ તેનું નાણું સંગિતા છે. આદિથી યુક્ત બનેલે જીવ પણ જે દ્રવ્યાદિકમાં સંગ સહિત હોય છે તે તે કર્મોને બંધ કરે છે. તે કારણે તેના જીવની ઉત્પત્તિ દેવલોકમાં જ થાય છે કહ્યું પણ છે–
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨
