________________
५७०
भगवतोसूत्रे जीवोऽनन्तै रयिकभवग्रहणैरात्मानं संयोजयति, तिर्यग्मनुष्यदेव अवग्रहणैरात्मानं संयोजयति अनादिकं च खलु अनवदग्रं दीर्घाध्वं चातुरंतसंसारकांतारमनुपर्यटति, तदेतद् वालमणेन म्रियनाणो जीवो वर्धते, तदेतत् बालमरणम् । अथ किं तत् शरीर के भीतर शस्त्रादिक के प्रवेश होनेपर मरना, तद्भवमरण ४जिस भव में है उस भव से पर्यायान्तरित होकर फिर उसी भव में जन्मलेना, गिरिपतन २-पहाड से गिरकर मरना, तरुपतन ६वृक्ष से गिर कर मरना, ७ जलप्रवेश ८-जल में डूब कर मरना, ज्वलनप्रवेश -अग्नि में प्रवेश करके मरना ८ विषभक्षण ९विष खाकर मरना, शस्त्रोपपात १०-शस्त्र की चोट खाकर मरना, वैहायस ११-वृक्ष आदि की डाल आदि पर कपडा आदि की फांस बना उसमें अपना गला फँसा कर मरना, गृध्रस्पृष्ठ १२-गृध्र आदि जानवरों के द्वारा अपने को खुवा कर मरना (इच्चे तेणं खंदया ! दुवालसविहेणं बालमरणेणं मरमाणे जीवे अणंतेहिं नेरइयभवग्गहणेहिं अप्पाणं संजोएइ ) इस प्रकार इन बारह प्रकार के पालमरण से मरता हुआ जीव अपने आपको अनन्त नैरयिक भवों से युक्त करता है। (तिरियमणुय देव भवग्गहणेहिं अप्पाणं संजोएइ (तिर्यञ्च, मनुष्य और देवों के भव -ग्रहणों से अपने आपको युक्त करता है। (अणाइयं च णंअणवदग्गं दीहमद्ध चाउरंत संसारकंतारं अणुपरियट्टइ) अनादि, अनंत, दीर्घरास्तावाले, चारगतिरूप संसारकान्तार में बारंबार भटकता થતું મરણ (૪) તભવમરણ-જે પર્યાયમાં રહેલા હોય તે પર્યયને છેડીને ફરીથી એ જ પર્યાયમાં જન્મ ધારણ કરે પડે તેવું મરણ. (૫) ગિરિપતનપહાડ પરથી પડી જવાથી થતું મરણ (૬) તરુપતન-વૃક્ષપરથી પડી જવાથી થતું મરણ, (૭) જળપ્રવેશ–પાણીમાં ડૂબી જવાથી થતું મરણ (૮) જવલન મરણ–આગથી બળીને થતું મરણ, (૯) વિષભક્ષણથી મરણ-છેર ખાવાથી થતું મરણ, (૧૦) શસ્ત્રો પાત-શસ્ત્રને ઘા વાગવાથી થતું મરણ, (૧૧) વૈહાયસગળે ફાંસો ખાઈને થતું મરણ અને (૧૨) ગૃધ્રપૃષ્ટ મરણ–ગીધ વગેરે પક્ષીઓ કે जनवरीद्वा२। 15 आवाथी थतु भरण. (इच्चे तेणं खंड्या ! दुवालसविहेणं बालमरणेणं मरमाणे जीवे अणंतेहिं नेरइयभवगहणेहि अण्पाणं संजोएइ) આ રીતે બાર પ્રકારના બાલ મરણથી મરતો જીવ પિતાને અનંત નારક ભાથી युत ४२ छ, (तिरिय मनुय देव भवग्गणेहिं अप्पाणं संजोएइ) तिय य, मनुष्य भने हेवना अडथी पाताने युक्त ४२ छ (अणाइयं च णं अणवदग्गं दीहमद्ध चाउतसंसारकंतार' अणुपरियट्टइ) ते मना. सनत, दीय' માર્ગવાળા, ચાર ગતિરૂપ સંસાર કાંતારમાં (સંસાર રૂપી વનમાં) વારંવાર
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૨