________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका श० १ उ० ३ सू० ५ भगवद्वाक्यश्रद्धायामाराधकत्वम् ५६७ पादितं तत्त्वमेव सत्यं निःशकं च भवेत् , न तु पुरुषान्तरैः प्रतिपादितम् , तेषां रागद्वेषाधुपहतत्वेन तत्पतिपादितवाक्यस्य प्रामाण्यानुपपत्तेः । मू०४॥ ___अथ जिनप्रवेदितं सत्यमित्यभिप्रायवान् पुरुषो यादृशो भवति तमाश्रित्याह'से नूनं भंते' इत्यादि।
मूलम्-से नणं भंते ! एवं मणं धारेमाणे, एवं करेमाणे एवं चिट्ठमाणे, एवं संवरेमाणे आणाए आराहए भवइ ? हता गोयमा! एवं मणे धारेमाणे जाव भवइ ॥सू०५॥
छाया-तद् नूनं भदन्त ! एवं मनो धारयन् एवं प्रकुर्वन् एवं चेष्टमानः एवं संवृण्वन् आज्ञायाः आराधको भवति ? हंत गौतम ! एवं मनो धारयन् यावद भवति ॥ मू०५॥ इसलिये नहीं होता है क्योंकि वे रागद्वेष आदिसे उपहत (युक्त)चित्तवाले होते हैं, इसलिये उनके वाक्यों में प्रमाणता नहीं आती है ॥सू० ४॥ ___ "जिनप्रवेदित तत्त्व ही सत्य है " इस प्रकार के अभिप्रायवाला मनुष्य जैसा होता है सूत्रकार उसे प्रकट करते हैं-'से नूणं भंते । एवं मणं' इत्यादि। मूलार्थ-(से नूणं भंते ! एवं मणं धारेमाणे, एवं करेमाणे, एवं चिट्ठमाणे, एवं संवरेमाणे आणाए आरोहए भवइ ? ) हे भदन्त ! जिनोक्त तत्व ही सत्य और निःशंक है। इस विषयमें अपने मनको स्थिर करता हुआ, जिनोक्त ही समस्त तप संयम आदि को क्रिया में आचरित करता हुआ
और इसी प्रकार की चेष्टा करता हुआ, अर्थात् समिति गुप्ति आदि में प्रयत्नशाली होता हुआ पूर्वोक्त प्रकार से ही मतान्तरों से और प्राणाપ્રતિપાદિત તત્વ સત્ય અને નિઃશંક નહીં હોવાનું કારણ એ છે કે તેઓ રાગદ્વેષ વગેરેથી યુક્ત મનવાળા હોય છે. તે કારણે તેમનાં વાક્યોમાં પ્રમાણતા डाती नथी. ॥ सू० ४ ॥
“नथित तra सत्य छे." मानना२ मनुष्य को डाय छ ते सूत्र४२ मताव छ-" से नूणं भंते ! एवं मणं "त्यादि.
(से नणं भंते ! एवं मणं धारेमाणे, एवं करेमाणे, एवं चिट्रेमाणे, एवं संवरेमाणे आणाए आराहए भवइ ?) धूल्य ! नित तत्व सत्य भने નિઃશંક છે, એ વાતને પિતાના મનમાં ધારી રાખનાર, જિનેન્દ્ર તપ. સંયમ આદિ સર્વ કિયાઓને આચરનાર અને એ પ્રકારની જ ચેષ્ટા કરનાર તેમજ સમિતિ, ગુપ્તિ વગેરેમાં પ્રયત્નશાળી, તથા મતમતાંતરે અને હિંસા વગેરેથી પિતાના મનને દૂર રાખનાર મનુષ્ય જ શું જ્ઞાનાદિ સેવનરૂપ જિનેશ્વરની આજ્ઞાને
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૧
