________________
भावबोधिनी टीका. सप्तसप्ततितमं समवायनिरूपणम् देवाणं सत्तहतरि देवसहस्सपरिवारा पन्नत्ता। एगमेगेणं मुहत्ते सत्तहत्तर लवे लवग्गेणं पण्णत्ते ॥सू० ११६॥
टीका--'भरहे णं राया' इत्यादि-'भरहे णं राया चाउरंतचक्कवट्टी' भरतः खलु राजा चातुरन्तचक्रवर्ती 'सत्तहत्तरं पुव्वसयसहस्साई' सप्तसप्ततिलक्षपूर्वाणि 'कुमारवासमझे' कुमारावासमध्ये 'वसित्ता, उषित्वा 'महारायाभिसेय' महाराजाभिषेक-महाराजोचितमभिषेकं 'संपत्ते' संप्राप्तः-समधिगतः। यदा हि ऋषभः प्रभुः षड्लक्षपूर्ववयस्कोऽभूत्तदा भरतश्चक्रवर्तीजन्मलब्धवान् । तत्र भवान् भगवान् ऋषभदेवः ज्यशीतिलक्षपूर्वावस्थायां प्रवजितः, इति व्यशीतेः षट्सु अपनीतेषु सप्तसप्ततिरवशिष्यते, इति सप्तसप्ततिलक्षपूर्वाणि भरतस्य कुमारवासो बोध्यः। 'अंगवंसाओ णं सत्तहत्तरिरायाणो' अङ्गवंश्याः खलु सप्तसप्तती राजान:अङ्गवंशोद्भवाः सप्तसप्ततिसंख्यकानृपाः, 'मुंडा यावत्मत्रजिताः । 'गहतोय तुसियाणं देवाणं' गर्दतोयतुषितानां देवानां ब्रह्मलोकस्य अधोवर्तिनीषु अष्टासु
अब सूत्रकार ७७ सतहत्तर वें समवाय का कथन करते हैं-'भरहेणं राया इत्यादि।
टीकार्थ-भरत चक्रवर्ती नरेश कुमारावस्था में ७७ सतहत्तर लाख पूर्वतक रहे-बाद में उनका महाराजपद में अभिषेक हुआ। जिस समय ऋषभमभुच्छ लाखपूर्व की आयुवाले हो चुके थे-उस समय भरत चक्रवर्ती का जन्म हुआ था। देवादिकों के पूजनीय भगवान् ऋषभदेव ८३ तेरासी लाख पूर्वकी अवस्था में मवजित हुए हैं। इसलिये८३तेरासी लाख पूर्व घटा देने पर जो ७७ सतहत्तर लाखपूर्व बचते हैं, वही भरत का कुमारावासकाल जानना चाहिये। अंगवंश में उत्पन्न हुए ७७ सतहत्तर राजा मुंडित होकर यावत् प्रवजित हुए हैं। उनके नाम अभी अप्रसिद्ध हैं।
वे सूत्र४२ ७७ (सत्यातर) मा समवायर्नु ४थन ४३छे-'भरहेणं राया' इत्यादि। ટીકાઈ–ભરત ચક્રવતિ હસતેર લાખ પૂર્વ સુધી કુમારાવસ્થામાં રહ્યા હતા ત્યાર બાદ તેમને મહારાજપદે અભિષેક થયા, જ્યારે અષભ પ્રભુ ૬ છ લાખ પૂર્વનું આયુષ્ય વ્યતીત કરી ચુક્યા હતા, ત્યારે ભરત ચક્રવતિને જન્મ થયો હતે. દેવાદિકેને પૂજનીય એવાં ઋષભદેવ ભગવાન ૮૩ ત્યાસી લાખ પૂર્વની અવસ્થાએ દીક્ષિત થયા હતાં તેથી ૮૩ ત્યાસી લાખ પૂર્વમાંથી ૬ છ લાખ પૂર્વ બાદ કરતાં ૭૭ સતેર લાખ પૂર્વ વધે છે. એ જ ભરતને કુમારાવસ્થા કાળ સમજ. અંગવંશમાં ઉત્પન્ન થયેલા ૭૭ સતેર રાજાઓ મુંડિત થઈને દીક્ષિત થયા હતા. હાલમાં તેમનાં નામ અપ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
