________________
भावबोधिनी टीका. नव निदानभूमिनामनिरूपणम्
१११७ टीका-'एएसिं' इत्यादि-एतेषां नवानां वासुदेवानां पूर्वभवे नव निदानभूमय आसन , 'तं जहा'-तद्यथा-मथुरा कनकवास्तुश्च श्रावस्तीपोतनं च राजदेव पंचम नरक में गये हैं, एक-आठवें वासुदेव चतुर्थनरक में गये हैं, और नवमें वासुदेव कृष्णवासुदेव तृतीय नरक में गये हैं। (अणियाणकडा रामा सव्वे वि केसवा नियाणकडा, उड्ढंगामी रामा केसवा सव्वे अहो. गामी) अनिदानकृता रामाः सर्वेऽपि च केशवाः निदानकृताः, उर्द्धगामिनो रामाः केशवाः सर्वेऽधोगामिन:--जितने भी बलदेव होते हैं वे सब विना निदान के होते हैं अर्थात् ये निदानबंध नहीं करते हैं। तथा जितने भी वासुदेव होते हैं ये सब निदान करके होते हैं, बलदेव उर्ध्वगामी और केशव-वासुदेव नरकगामी होते हैं । (अटुंतकडारामा एगो पुग बंभलोयकप्पम्मि, एका से गम्भवसहीसिन्झिसइ आगमिस्सेणं)अष्टावन्तकृता रामाः एकः पुनर्ब्रह्मलोककल्पे, एका तस्य गर्भवसतिः सेत्स्यति
आगमिष्यति खलु (काले)-आठ बलदेव तो मोक्षगामी हुए हैं, एक ब्रह्मलोककल्प में गये हैं। अतः ये ब्रह्मलोकगत बलदेव भी मनुष्यपर्याय पाकर आगामीकाल में मोक्ष जावेंगे ॥सू. २१०॥
टीकार्थ-'एएसिं णवण्हं वासुदेवाणं' इत्यादि-इन नौ वासुदेवों की नौ निदानभूमियां थीं। वे इस प्रकार से हैं-मयुरा, कनकवास्तु, श्रावस्ती, પાંચમી નરકમાં ગયા છે, આઠમાં વાસુદેવ ચોથી નરકમા ગયા છે, અને નવમાં ४०९॥ वासुदे॒वत्री न२४मां गया छ. (अणियाणकडा रामासव्वे वि य केसवा नियाणकडा, उड्ढंगामीरामाकेसवा सव्वे अहोगामी) अनिदानकृता रामाः सर्वेऽपि च केशवाः निदानकृताः, उर्ध्वगामिनो रामाः केशवाः सर्वेऽधोगामिनः-२८मा मह थाय छ तेसो निहाल पिनाना हेय छ-मेटले નિયાણું બાંધતા નથી. પણ જેટલા વાસુદેવ થાય છે તે બધા નિયાણું બાંધીને થાય છે. બળદેવ ઉર્ધ્વગામી હોય છે પણ કેશવ-વાસુદેવ અધગામી-નરકગામી डाय छे. (अटुंतकडारामा एगोपुण बंभलोयकप्पम्मि, एका से गब्भवसही. सिज्झिसइ आगमिस्सेणं) अष्टावन्तकृतारामाः एकः पुनर्ब्रह्मलोककल्पे, एका तस्य गर्भवसतिः सेत्स्यतिः आगमिष्यति खल (काले)-माण દેવે તે મોક્ષે ગયા છે, એક બળદેવ બ્રહ્મલોક ક૯પમાં ગયા છે, તેથી તે બ્રહ્મલોકમાં ગયેલ બળદેવ પણ મનુષ્ય પર્યાય યામીને આગામીકાળે મોક્ષે જશે સૂ. ૨૧
टी -एएसिं णवण्हं वासुदेवाणं' इत्यादि-ते नव वासुदेवानी न4નિદાનભૂમિ હતી. તેમનાં નામ આ પ્રમાણે છે-મથુરા, કનકવાસ્તુ, શ્રાવસ્તી, પિતન,
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
