________________
समवायाङ्गसूत्रे
तथा - 'अद्धमरहसामी' अर्द्ध भारतस्वामिनः, तथा - 'सोमा ' सौम्याः सकलजनाल्हादजनकाः, 'रायकुलबस तिलया' राजकुलवंशतिलकाः- राज्ञां तिलक सदृशा इत्यर्थः, 'अजिया' अजिता:- न केनापि जिता इत्यर्थः, 'अजियरहा' अजितरथा:- न केनापि जितो रथो येषां ते तथोक्ताः, 'हलमुसलकणकपाणी' हलमुसलकणकपाणयः–हलमुगले कणका पाणाः पाणौ येषां ते तथोक्ताः, 'सखचकगयनंदगधरा' शङ्खचक्रगदानन्दकधराः, नन्दकः खङ्गः, 'पवरुज्जलमुकं त विमल गात्थुभतिरीडधारी' प्रवरोज्ज्वलशुक्लान्तविमल कौस्तूभतिरीटधारिणः - प्रवरं श्रेष्ठम् उज्ज्वलम् - देदीप्यमानम्, शुक्लान्तम् - शुभ्रावयवयुक्तम् कौस्तुभं मणिविशेषम्, तिरीटं मुकुटं च धर्तुशीलं येषां ते तथोक्ताः, 'कुडल उज्जोइयाणणा' कुण्डलो द्योतिताननाः- कुण्डलेनोद्योतितमाननं मुखं येषां ते तथोक्ताः, कुण्डलप्रकाशितमुखा इत्यर्थः, 'पुंडरीयनयणा' पुण्डरीकनयनाः- पद्मनेत्रा इत्यर्थः, 'एकावलि - कण्हलइयवच्छा' एकावलिकण्ठलग्नवक्षसः - एकावलीहार विशेषः, सा कण्ठे लग्ना सती वक्षसि वर्तते येषां ते तथोक्ताः, 'सिरिवच्छसुलंछणा' श्रीवत्स सुलाच्छनाःरण को छिन्नभिन्न कर डालते हैं। आधे भरतक्षेत्र के ये स्वामी होते है । समस्त मनुष्यों को इनसे बडा सुख-आनंद मिलता है। राजवंश के तिलक समान हैं । इन्हें कोई भी नहीं जीत सकता है। इनके रथ पर कोई भी शत्रु बब्जा नहीं कर सकता है । हल, मुसल, और बाण इनके हाथों में रहा करते हैं । शंख, चक्र, गदा और नन्दक - तलवार को ये धारण किये रहते हैं । इनका स्वभाव श्रेष्ठ, देदीप्यमान और शुभ्र अवयवों से युक्त कौस्तुभमणि को और मुकुट को धारण करने का होता है। कुंडलों की चमक से इनका मुख सदा प्रकाशित रहता है । इनके नेत्र कमल जैसे सुन्दर होते हैं । ये जिस रत्नमय एकावली हार को अपने कण्ठ में धारण किये रहते हैं वह इनकी छातीतक लटकता रहता है । અર્ધા ભરતક્ષેત્રના સ્વામી હોય છે. સઘળા લેાકેાને તેમના તરફથી ઘણું સુખ પ્રાપ્ત થાય છે. તેઓ રાજવ'શમાં તિલક સમાન હોય છે. તેએ અજેય હાય છે.કેાઈ પણ શત્રુ તેમને રથ કબજે કરી શકતા નથી. તેમના હાથેામાં હળ, મુસળ અને माशु रहे छे. शंभ, था, जहा भने तलवारने तेथेो धारण उश्ता होय . श्रेष्ठ, દેદીપ્યમાન અને શુભ્ર અવયવાથી યુક્ત એવા બળદેવા અને વાસુદેવના સ્વભાવ કૌસ્તુભમણિ અને મુગટને ધારણ કરવાના હાય છે. કુડડળેાના ચળકાટથી તેમનુ વદન સદા પ્રકાશિત રહે છે. તેમનાં નયન કમળ જેવાં સુંદર હોય છે. એક સેરને જે રત્નમય હાર તેઓ ગળામાં પહેરે છે તે તેમની છાતી સુધી પહોંચે છે. શ્રીવત્સ
શ્રી સમવાયાંગ સૂત્ર
११०८