________________
--
-
सुधा टीका स्था०१० सू० ३६ आलोचनादातीहितोश्च गुणनिरूपणम् ४६९ __'जाव ' इति यावत्पदेन-व्यवहारवान् ३, अपनीडकः ४, प्रकारकः ५, अपरिस्रावी ६, निर्यापकः ७ इति संग्राह्याणि, तत्र-व्यवहारवान् आगमश्रुताज्ञा धारणाजीतलक्षणानां पश्चानां व्यवहाराणामभिज्ञः ३। अपनीडकः-अपनीडयतिअपगतबीडं-मृदुवचनादिना विगतलज्जं करोति य आलोचमान साधु सः ॥ ४ ॥ उक्तं च-- __“ववहारवं ववहारं आगममाई उ मुणइ पंचविहं ।
ओवीलुवगृहंतं जह आलोएइ तं सव्वं " ॥ १ ॥ छाया--व्यवहारवान् व्यवहारम् आगमादि तु जानाति पश्वविधम् ।
अबीड उपग्रहन्तं यथा आलोचयति तत्सर्वम् ॥ १ ॥ इति । अयं भावः-यस्तु आगमादि पञ्चविधं व्यवहारं जानाति स व्यवहारवानि त्युच्यते । तथा-यः स्वातिचारम् उपग्रहन्तं-निह्नवानं साधु तथाविधया युक्त्या
इसका अर्थ पूर्वोक्त रूपसे ही है, यहां यावत्पदसे “व्यवहारवान् ३ अपनीउक ४, प्रकारकः ५ अपरिस्राची ६ निर्यापकः ७" इन पदोंका संग्रह हुआ है-इनमें आगम, श्रुत, आज्ञा, धारणा और जीतके भेदसे व्यवहार पांच प्रकारका है, जो इन पांच प्रकारके व्यवहारोंका ज्ञाता होता हैं वह व्यवहारवान् ३ " अपव्रीडक"-जो अपने दोषोंको कहने में लज्जापाता हो ऐसे साधुको जो मृदु वचन आदि द्वारा लज्जासे रहित कर देता है यह अपनीउक है कहा भी है
"वहारवं ववहारं" इत्यादि।
इस गाथाका अर्थ पूर्वोक्त रूपसेही है, तात्पर्य इस कथनका यही है कि जो आगमादि रूप पांच प्रकारके व्यवहारको जानता है, वह
આલેચના કરાવનાર આચાર્ય માં આ સિવાય નીચે પ્રમાણે પણ ગ્યતા डावी नश-(3) व्यवहारवान्, (४) ५५त्री, (५) ४२४, (6) अपरिखावी, (७) निर्या५.
આગમ, શ્રત, આજ્ઞા, ધારણ અને જીતના ભેદથી વ્યવહાર પાંચ પ્રકારને કહ્યો છે. જે આચાર્ય આ પાંચ પ્રકારના વ્યવહારને જાણકાર હોય છે તેને વ્યવહારવાનું કહે છે.
પિતાના દેને પ્રકટ કરનાર સાધુને મૃદુ વચન દ્વારા લજજા સંકેચ આદિથી રહિત કરાવવાને સમર્થ આચાર્યને અપવીડક કહે છે. કહ્યું પણ છે 2-“ववहारवं ववहार" त्याह. मा आथानी २५ ७५२ ८५४ थ युध्योछ આ કથનનો ભાવાર્થ એ છે કે
જે આગમાદિ પાંચ પ્રકારના વ્યવહારને જ્ઞાતા હોય છે, તેને વ્યવહા
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
