________________
सुधा टीका स्था० १० सू० ३६ आलोचनादातुगृहितोश्च गुणनिरूपणम् ४६५
6
एवं जहा अट्ठट्ठाणे जाव' एवम् = अनेन प्रकारेण यथाऽष्टमस्थाने तथाऽत्र विज्ञेयं, यावत् - यावत्पदेन - विनयसम्पन्नः ३, ज्ञानसम्पन्नः ४, दर्शनसम्पन्नः ५, चारित्र सम्पन्नः ६ इति चत्वारि पदानि संग्राह्माणि तत्र - विनयसम्पन्नः= विनीतः । एवं विधः शिष्योऽनायासेनैव सर्वमालोचयति ३। ज्ञानसम्पन्नः= ज्ञानवान्, एतादृशो मुनिर्दोषविपाकं प्रायश्चित्तं चानायासेन - ज्ञात्वाऽऽलोचयति ।
1
तदुक्तम्
" नाणेण उ संपण्णो, दोसविवागं वियाणिउ धोरं । आलोएइ सुहं चिय, पायच्छित्तं च अवगच्छे " ||१|| इति | छाया - ज्ञानेन तु सम्पन्नो, दोषविपाकं विज्ञाय धोरम् ।
1
आलोचयति सुखमेव प्रायश्वित्तं च अवगच्छति ॥ १ ॥ इति । ४ । दर्शनसम्पन्नः - श्रद्धावान् एवंविधः पुरुषः ' दोषा अनर्थकरा - इति श्रद्धां
9
इस तरहसे जैसा कथन अष्टम स्थानमें किया गया है, वैसा ही यहां पर भी कर लेना चाहिये यहां यावत्पदसे "विनयसम्पन्न, ज्ञानसम्पन्न, दर्शनसम्पन्न चारित्रसम्पन्न " इन चार पदोंका ग्रहण हुआ है, जो शिष्य विनय-गुण सम्पन्न होता है-विनीत होता है, ऐसा शिष्य अनायास ही अपने सब दोषोंकी आलोचना कर लेता है, जो शिष्य ज्ञानसम्पन्न होता है - सम्यग्ज्ञान से युक्त होता है, ऐसा शिष्य दोष विपाकवाले - दोषोंकी शुद्धि करनेवाले प्रायश्चित्तको जान कर अनायास भावसेही अपने दोषोंकी आलोचना करता है - कहा भी हैं
" नाणेण उ संपण्णे " इत्यादि ।
इसका भाव स्पष्ट है, दर्शन सम्पन्न जो शिष्य श्रद्धासे युक्त होता પાદન કરવામાં આવ્યુ' છે એવુ' જ પ્રતિપાદન અહી' પણ દાન્ત પર્યન્તના ગુણાવાળા અણગાર વિષે પણ કરવુ જોઈ એ. અહી” “ પર્યન્ત ” પદ વડે વિનયસ પન્ન, જ્ઞાનસ’પન્ન, દર્શનસ'પન્ન ચારિત્રસ'પન્ન અને ક્ષાન્ત' આટલાં પદાને ગ્રહણ કરવામાં આવ્યાં છે.
વિનયસંપન્ન-જે સાધુ વિનીત હોય છે, તે અનાયાસે જ ( કંઈ ન કહે તા પણ) તે પેાતાના બધા દોષાની આલેચના અવશ્ય કરી જ લે છે.
66
જે સાધુ જ્ઞાનસ'પન્ન હેાય છે સમ્યજ્ઞાનથી યુક્ત હાય છે, તે દ્વેાષવિપાક વાળા–દાષાની શુદ્ધિ કરનારા -પ્રાયશ્ચિત્તને જાણીને અનાયાસ ભાવથી જ પેાતાના ઢાષાની આલાચના કરે છે કહ્યુ પણ છે કે—
" नाणेण उ संपण्णे" इत्याहि या उथननो लावार्थ स्पष्ट छे. દનસ પન્ન—જે શિષ્ય શ્રદ્ધાસ'પન્ન હૈાય છે તે એવે દૃઢ વિશ્વાસ ધરાવે
स्था-५९
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
