________________
___ स्थानागसूत्रे दान्तः ८, अमायी ९ अपश्चादनु तापी १०। दशभिः स्थानः सम्पन्नोऽनगारोऽहति आलोचनां प्रत्येष्टुम्, तद्यथा-आचारवान् १, अवधारवान् २, यावत् अपायदर्शी ८, प्रियधर्मा ९ दधर्मा १० ॥ ० ३६ ॥
टीका-'दसहि ठाणेहि ' इत्यादि
दशभिः स्थानः गुणैः सम्पन्नोऽगारः अर्हति योग्यो भवति आत्मदोष-स्वापराधम् आलोचयितुम्, तद्यथा-जातिसम्पन्न इत्यादि । तत्र-जाति सम्पन्न:जाति: मातृको वंशः तेन सम्पन्नो-युक्तः ॥१।। कुलसम्पन्नः-कुलं पैतृको वंशः, तेन सम्पन्नः ॥२॥ एवंविधः पुरुषः प्रायोऽकृत्यं न कुरुते, यदि कथंचित् करोति तदा पश्चात्तापतप्तः सन स आलोचयत्येवेति " जातिसम्पन्नः कुलसम्पन्नः" इति स्थानद्वयमुक्तम् । तदुक्तम् -
" जाईकुलसंपण्णो पायमकिच्चं न सेवई किंचि।
आसेविउ च पच्छा तग्गुणओ सम्ममालोए" ॥१॥ इति । छाया-जातिकुलसम्पन्नः प्रापोऽकृत्यं न सेवते किंचित् । ____ आसेवितुं च पश्चात् तद्गुणतः सम्यगालोचयति ॥१॥ इति । विनयसम्पन्न ३ ज्ञानसम्पन्न ४ दर्शनसम्पन्न ५ चारित्रसम्पन्न ६ क्षान्त ७ दान्त ८ भमायी ९ एवं अपश्चादनुतापी १०
माताके वंशका नाम जाति और पिताके वंशका नाम कुल है जो शुद्ध माताके वंशवाला एवं पिताके वंशवाला होता है, ऐसा वह पुरुष प्रायः करके अकृत्यका सेवन नहीं करता है, और यदि किसी प्रकार से वह अकृत्यका सेवन कर लेता है, तो वह पश्चात्तापसे तप्त होकर अपने दोषोंकी आलोचना करता ही है। जाति सम्पन्न कुल सम्पन्न ये दो स्थान है। कहा भी है- “जाई कुलसंपण्णो" इत्यादि। पुसस पत्र, (3) पिनयन, (४) ज्ञानपन, (५) शनसन, (6) यात्रि सपन, (७) क्षान्त, (८) बान्त. () समायी भने (१०) अपश्वानुतापी
માતાના વંશનું નામ જાતિ અને પિતાને વંશનું નામ કુળ છે. જે પુરુષ શુદ્ધમાતાના વંશવાળે અને શુદ્ધપિતાના વંશવાળ હોય છે એ પુરુષ તો સામાન્ય રીતે અકૃત્યનું સેવન કરતો જ નથી. પરંતુ ક્યારેક તેને દ્વારા જે અકત્યનું સેવન થઈ જાય છે તે તેનું અંતઃકરણ પશ્ચાત્તાપરૂપી અગ્નિ વડે તપ્ત થઈ જાય છે. એ પુરુષ પોતાના દેશની આલોચના અવશ્ય કરે જ છે. આ પ્રકારના જાતિસંપન્ન અને કુલસંપન્નરૂપ પહેલાં બે રથાને સમજવા. કહ્યું पण छ:-" जाई कुलसपण्णो" त्याला प्ररे मामा स्थानमा प्रति
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
