________________
२१४
स्थानाङ्गसो
यपडिणीयं २, थेरपडिणीयं ३, कुलपडिणीयं ४, गणपडिणीयं ५, संघपडिणीयं ६, णाणपडिणीयं ७, दंसणपडिणीयं ८, चरित्तपडिणीयं ९ ॥ सू० १ ॥ ___ छाया--नवभिः स्थानः श्रमणो निम्रन्थः सांभोगिकं विसम्भोगिकं कुर्वन् नातिक्रामति, तद्यथा-आचार्यमत्यनीकम् १, उपाध्यायप्रत्पनीकम् २, स्थविरप्रत्यनीकम् ३, कुलप्रत्यनीकम् ४, गणप्रत्यनीकम् ५ सङ्घप्रत्यनीकम् ६, ज्ञानप्रत्यनीकम् ७, दर्शनप्रत्यनीकम् ८, चारित्रप्रत्यनीकम् ९ ।। सू० १॥
टीका--' नवहिं ठाणेहि ' इत्यादि--
नयमिः-अनुपदं वक्ष्यमाणैः स्थानः निर्ग्रन्थः श्रमणः सांमोगिक-संभोगःसमानसमावाराणां साधूनामेकत्र परस्परमुपध्यादिदानाऽऽदानव्यवहारः सोऽस्त्यस्येति साम्मोगिकः, स एव साम्मोगिकस्तं साम्भोगिकं श्रमणं विसम्भोगिकं सम्मोगनितं कुर्वन् नातिक्रामति-जिनाज्ञा नोल्लङ्घयति, तान्येव स्थानानि प्रदशयति-" तं जहे' त्यादि स्पष्टम् ॥ सु० १॥ "नवहिं ठाणेहिं समणे णिग्गंथे संमोइयं विसंमोइयं" इत्यादि सू० १ टीकार्थ-नौ स्थानोंको लेकर श्रमण निर्ग्रन्थ सांभोगिक साधुको समान समाचारीचाले साधु ओंका एकत्र परस्परमें उपधि आदिके लेने देने रूप व्यवहारवाले साधुको चिसम्भोगिक-सम्मोगजित करता हुआ जिनाज्ञाका उल्लंघन नहीं करताहै वे नौ स्थान इस प्रकारसे हैं-जोसाभोगिक साधु आचार्यके प्रत्यनीक-विरुद्ध होता है उपाध्यायके प्रत्यनीक होता है स्थविरके प्रत्यनीक होता है, कुलके प्रत्पनीक होता है, गणके प्रत्यनीक होता है, संघके प्रत्यनीक होता है, ज्ञानके प्रत्यनीक होता है दर्शनके प्रत्यनीक होता है और चरित्र के प्रत्यनीक होताहै ।। सू० १ ॥
" नहिं ठाणेहिं समणे णिग्गंथे संभोइयं विसभोइयं" त्याहટીકાથ–સમાન સમાચારીવાળા સાધુઓને–પરસ્પરના ઉપધિ આદિ લેવા દેવાને વ્યવહાર હોય એવા સાધુઓને-સાભેગિક સાધુએ કહે છે. નીચેનાં નવ કારણે ને લીધે કઈ પણ સંભગિક સાધુને વિસંગિક જાહેર કરનાર સાધુ જિનાજ્ઞાને વિરાધક ગણાતું નથી. (૧) જે કઈ સાંભેશિક સાધુ આચાર્ય પ્રત્યેનીક હોય (विधी, पी, मया मनापट मना२ने प्रत्यनी ४ छ.), (२) ने કોઈ સાધુઉપાધ્યાય પ્રત્યેનીક હય, (૩) સ્થવિરપ્રત્યેનીક હોય, (૪) કુલ अत्यनी हाय, (५) ५ अत्यनी डाय, (९) से प्रत्यनी डाय, (७) ज्ञान પ્રત્યેનીક હોય, (૮) દર્શન પ્રત્યેનીક હેય અને ૯) ચારિત્ર પ્રત્યેનીક હોય, તે તેને વિસંગિક જાહેર કરનાર સાધુ જિનાજ્ઞાનું ઉલ્લંઘન કર્તા ગણાતું નથી. સુ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૫
