________________
__स्थानाङ्गसने श्वति-निश्रितोपाश्रितो, तो न विद्यते यस्मिस्तद् यथा स्यात्तथा-अभिग्रहविशेष मपेक्ष्य न पीनशिष्यान् अदीक्षयन् पुरातनशिष्यैश्च वैयारत्पमकारयन्नित्यर्थः । यद्वानिश्रितं रागश्च, उपाश्रितं-द्वेषश्च निश्रितोपाश्रिते, ते उभे न विद्यते यस्मिस्तद् ययास्यात्तथा रागद्वेषर्जितः सनि-पर्थः । अथवा-निश्रितं च-पाहारादि लाभेच्छा, उपाश्रितं च शिष्यदाय लायपेक्षा, एतद्वयं नास्ति यस्मिस्तद् यथास्यातथा-आहारादिपदार्थलाभेच्छार हितः, शिष्यदायककुलापेक्षा रहितश्च सन्नित्यर्थः । सम्यक् पधाकल्पं व्यवहरमाणः-पर्वोक्तव्यकारं कुर्वाणः आज्ञापाजिनाज्ञाया आ. राधको भवतीति । अतएप पञ्चविधव्यवहारेण व्यवहरण मोक्तं भगवद्भिरिति।मू०११॥
श्रवणप्रस्तावात् संयतानां तत्प्रतिपक्ष पूतानाम संपतानां च सुप्तनागररवरूपमाह
मूलम् -संजतमणुस्लाणं सुताणं पंच जागरा पण्णत्ता, तं जहा-सदा जाव फासा । संजतमणुस्ताण-जागराणं पंच सुत्ता पण्णता, तं जहा-सद्दाजाव फाला। असंजयमणुस्साणं सुत्ताणं वा जागराणं वा पंच जागरा पणत्ता, तं जहा-सदा जाव फासा ॥ सू० १२॥ रखा जाता है, तब इस पक्ष में ऐसा अर्थ होता है, कि अभिग्रह विशे. षकी अपेक्षा करके नवीन शिष्योंको दीक्षा न देते हुए और पुराने शिष्योंसे वैयावृत्त्य न कराते हुए अथवा रागद्वेषसे रहित होते हुए अथवा-आहारादिक लाभको इच्छासे और उपाश्रित-शिष्यदायक कुलकी अपेक्षासे रहित होते हुए कल्पके अनुसार पूर्वोक्त व्यवहारको करनेवाला श्रमण निर्ग्रन्थ जिनाज्ञाका आराधक होता है, इस तरह पंचविध व्यवहारसे व्यवहार करना भगवान्ने कहा है । सू० ११॥
અભિગ્રહ વિશેષની અપેક્ષાએ નવીન શિષ્યોને દીક્ષા ન દેનાર, અને જૂના શિષ્ય પાસે વૈયાવૃત્ય નહીં કરાવતા એવા અથવા રાગદ્વેષથી રહિત બનેલા એવા અથવા આહરાદિક લાભની ઈચ્છાથી અને ઉપાશ્રિત-શિષ્યદાયક કુલની અપેક્ષાથી રહિત બનતા થકા કલ્પ (નિયમ) અનુસાર પૂર્વોક્ત વ્યવહારને ચલાવનાર શ્રમણ નિગ્રંથ જિનાજ્ઞાને આરાધક જ ગણાય છે. આ રીતે પાંચ પ્રકારના વ્યવહાર વડે વ્યવહાર કરવાનું ચલાવવાનું ભગવાને કહ્યું છે. જે સૂ. ૧૧ છે
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૪
