________________
सुघा टीका स्था० ६ सू. ५४ अवचने षइविधप्रायश्चित्तनिरूपणम् ४३१ छाया--क्षुल्ला प्रेर्यमाणः, अतिक्रमादिषु मनसि धारयति ।
अहमपि-एवं प्रेरयिष्यामि, न लभते तादृशं छिद्रम् ॥१॥ अयमर्थः--क्षुल्ला-क्षुल्लकः पर्यायलघुमुनि:-अतिक्रमादिषु दुष्प्रेक्षितादिषु स्खलितेषु सत्सु प्रेर्यमाणः-शिक्षयन् मनसि धारयति-विचारयति-यद् अहमपिएवं मत्प्रेरक प्रेयिष्यामि-शिक्षयिष्यामि, किन्तु-स:-क्षुल्लकस्तस्य तादृशम् अतिक्रमादि रूपं छिद्रं न लभते ॥१॥ उक्तं च--अन्नेण घाइए ददुरम्मि दहुँ चलणं कयं ओमो ।
उद्दविप्रो एस तुमे णवत्ति विइयंपि ते णस्थि । २॥ छाया--अन्येन पातिते दर्दु रे दृष्ट्वा चलन कृतम् अवमः ।
उद्रावित एषत्वया न वेति द्वितीयमपि ते नास्ति ॥२॥
अयमर्थः--तस्य साधोश्छिद्रान्वेपणे तत्परः स क्षुल्लकीऽन्यदा तेन साधुना सह भिक्षाचर्यार्थ गतः । तत्र अन्येन केनापि घाति ते ददुरे चरणं कृतं-ज्यस्त
पर्यायकी अपेक्षा कोई लघु मुनि जब उससे अतिक्रम आदि दोष हो जाते हैं, और उस पर जब उसे शिक्षा दण्ड प्रायश्चित्त दिया जाता है तब वह मन में ऐसा विचार करता है, कि मैं भी इस शिक्षा देनेवालेको दण्डित कराऊंगा परन्तु वह क्षुल्लक उसके अतिक्रमादिरूप छिद्रको नहीं पाता है ।
"अन्नेण धाइए दुदुरम्मि" इत्यादि ।
उस साधुके छिद्रान्वेषणमें तत्पर वह क्षुल्लक उस साधुके साथ किसी एक समय भिक्षाचर्याके लिये गया-रास्तेमें किसी अन्य पुरुषके द्वारा मरा हुआ एक मेंढक पड़ा था, उस पर उस साधुका पग पड़ गया इस
પર્યાયની અપેક્ષાએ નાના એવા કેઈ મુનિ દ્વારા અતિક્રમ આદિ કઈ દેષ થઈ ગયા હોય. તેની શુદ્ધિ નિમિત્તે જ્યારે તેને પ્રાયશ્ચિત આપવામાં આવે ત્યારે તે મનમાં એવો વિચાર કરે છે કે હું પણ મને શિક્ષા કરના રને-(પ્રાયશ્ચિત્ત દેનારને) શિક્ષા કરાવીશ એ વિચાર કરીને તે તેના દે શેધ્યા કરે છે, પરંતુ તે મુનિના અતિક્રમાદિ રૂપ કેઈ દેષ તેની નજરે પડતાં નથી.
___“ अन्नेण धाइए ददुरमि" ध्याह-वे मे सने छे है ते साधुन। દે શોધતે તે લક સાધુ તે સાધુની સાથે ભિક્ષાચર્યા માટે નીકળે છે. રસ્તામાં કઈ પુરુષના પગ નીચે આવી જવાથી કેઈ દેડકે મરેલે પડયો
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૪
