________________
सुघा टीका स्था०६ सू०११ जीयानां दुर्लभपर्यायविशेषनिरूपणम् ३१७ उक्तंच-" धम्मं पि हु सतया, दुल्लहया कारण फासया ।
इयकामगुणेदि मुच्छिया, समयं गोयम ! मा पमायए ॥१॥" छाया--धर्ममपि श्रद्दधत्काः, दुर्लभाः कायेन स्पर्शकाः ।
इति कामगुणेषु मूञ्छिताः, समयं गौतम । मा प्रमादीः ॥१॥ इति ।
इति षष्ठं स्थानम् । प्रमादादिषु व्यापृता एवं प्राणिनोदुर्लभमनुष्यभवका भवन्ति, नत्वन्ये । यतो मनुष्य मवमाश्रित्य उक्तमपि-- " एयं पुण एवं खलु, अन्नाणपमायदोसओ नेयं ।
जं दीहा कायठिई, भणिया एगिदियादीणं ॥ १ ॥ एसा य असइ दोसा सेवणओ धम्मयज्जचित्ताणं ।
ता धम्मे जइयव्वं, सम्मं सइ धीरपुरिसेहिं ॥२॥" छाया--एतत् पुनरेवं खलु अज्ञान प्रमाददोषतो ज्ञेयम् ।
यद् दीर्घा कायस्थितिः भणिता एकेन्द्रियादीनाम् ॥ १॥ रूपमें उसकी स्पर्शना करना तो इस जीवको महा दुर्लभ है, अविरत की तरह मनोरथ भावसे स्पर्शना तो सुलभ है सोही कहा है___ " धम्मपि हु सद्दहंतया" इत्यादि।
हे गौतम ! धर्मकी श्रद्धा करनेवाले जीव ऐसे दुर्लभ है, जो उसके कथनके अनुसार अपनी प्रवृत्तिको बना लेते हैं। क्योंकि यह संसार कामगुणोंमें मूञ्छित बना हुआ है अतः हे गौतम तुम एक समय भी प्रमादमें पतित मत धनो क्योंकि प्रमादमें पतित हुए जीवही दुर्लभ मनुष्यभवयाले बनते हैं। अन्य नहीं क्योंकि मनुष्यभवको आश्रित करके ऐसा कहा गया है-" एयं पुण एवं खलु" इत्यादि । શરીર વડે સમ્યફ રૂપે તેની સ્પર્શના (આચરણ) કરવાનું કાર્ય તે જીવને માટે સૌથી વધારે કઠણું ગણાય છે. અવિરતની જેમ મારથ માત્રથી જ २५शन जयतुं यता सुन छ. धुं ५५ छ “ धम्म पि हु सहस्तया" त्याह
હે ગૌતમ ! ધર્મ પ્રત્યે શ્રદ્ધા ધરાવનારા છ દુર્લભ છે. ધર્મ પ્રત્યે શ્રદ્ધા રાખવા છતાં ધર્મ અનુસાર પિતાની પ્રવૃત્તિ કરનાર છે તે અતિ દુર્લભ છે, કારણ કે આ સંસાર કામોમાં મૂછિત બનેલો છે. માટે છે ગૌતમ ! એક ક્ષણ માટે પણ પ્રમાદ કર જોઈએ નહીં. જે જીવ પ્રમાદ કરે છે તેને માટે મનુષ્યભવની પ્રાપ્તિ દુર્લભ બની જાય છે. માટે મનુષ્ય પ્રમાદને ત્યાગ કર જોઈએ. મનુષ્યભવને આશ્રિત કરીને એવું કહ્યું છે કે
" एवं पुण एवं खलु" त्याहि
श्री. स्थानांग सूत्र :०४
