SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 319
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ सुघा टीका स्था० ६ सू०५ जीवाजीवकरणादिनिरूपणम् ऋद्धिः विभूतिः, 'इति' वाक्यालङ्कारे 'वा' अथवार्थे एवं सर्व त्रापि विज्ञेयम् । नास्ति द्युतिः कान्ति: महात्म्यम् , नास्ति यश:-पराक्रमादिजनिता प्रसिद्धिः, नास्ति बलं-शारीरिकशक्तिः, नास्ति वीर्यम् आत्मशक्तिः, नास्ति पुरुषकारः पौरुषम् , नास्ति पराक्रमः-उत्साह इति । अयं भाव:-वक्ष्यमाणेषु षट्सु स्थानेषु सिद्धसंसारिणः सर्वेऽपि प्राणिनः ऋद्धयादि शक्तिमन्तो न भवन्तीति । तान्येव स्थानानि प्राह-तद्यथा-जी वा अनोवं कर्तुम्-जीवमजीवत्वेन परिणतं कर्तुं न कोऽपि शक्नोतीति प्रथमं स्थानम् । एवम् अनीवं जीवं कर्तुं न कोऽपि शक्नोतीति द्वितीय स्थानम् । एकसमयेन द्वे भाषे सत्यासत्यादिरूपां भाषाद्वयं भापितुं न कश्चित् शक्नोतीति तृतीय स्थानम् । स्वयंकृतस्योपार्जितं कर्म उदयावलिकायां प्रविष्टं सत् 'वेदयामि मा वेदयामि' इति स्वेच्छया कश्चिद् वेदनम् अवेदनं वा कर्तुं न शक्नोति । अयं विशेषः-एतद्द्वयं सर्वज्ञानामामोगनिर्वर्तितम् , अन्येषां. है, पुरुषकार पौरुष नहीं है, और पराक्रम-उत्साह नहीं है, तात्पर्य यह है, कि इन छह स्थानों में समस्त जीव चाहे वे सिद्ध हो या संसारी हो ऋद्धयादि शक्तियाले नहीं होते हैं, वे छह स्थान इस प्रकारसे हैं"जीव चा अजीचं कर्तुम् १" कोई भी जीव जीयको अजीव रूपसे करने की क्षमता (सामर्थ्य) आदि नहीं रखता है १ " अजीवं वा जीवं कर्तुम्" कोई भी जीव अजीवको जीवरूपसे परिणमानेकी क्षमता आदि नहीं रखता है" एक समयेन द्वे भाषे भाषितुम् " कोई भी जीव एक समयमें सत्यासत्यादि रूप दो भाषाएँ बोल सके ऐसी क्षमता आदि नहीं रखता है, " स्वयं कृतं वा कर्म वेदयामि मा वा वेदयामि ४” कोई भी जीव ऐसा नहीं है, जो अपनी इच्छाके अनुसार स्वयं कृतकर्मका वेदन करें या नहीं करें ऐसी शक्तिवाला हो । तात्पर्य ऐसा છે કે જીવ ભલે સંસારી હોય કે સિદ્ધ હોય, પરંતુ નીચેના છ કાર્યો કરવાને સમર્થ હોતે નથી – (१) " जीय वा अजीव वा कर्तुम् ” ४ ५ मां ने 104 ४२वानुं सामथ्य तु नथी. " अजीवं वा जीवं कर्तुम्" ५५ ७५ सपने ७५ ३३ परिणभावाने समय नथी. (3) “ एक समयेन द्वे भाषे भावितुम् " |५५ ७५ मे समय सत्यासत्या ३५ मापाय। Reी पाने समय हात नथी. " स्वयं कृतं वा कर्म वेदयामि मा वा वेदयामि" ५९ मा सेवा द्धितीनथी , ते पोतानी २७। અનુસાર પિતાના કૃતકર્મનું વેદન કરે અથવા ન કરે. એટલે કે પિતાની ઇચ્છા श्री. स्थानांग सूत्र :०४
SR No.006312
Book TitleAgam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1965
Total Pages775
LanguageSanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_sthanang
File Size42 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy