________________
-
-
-
२६४
स्थानाशस्त्रे तथा-एकः प्रसर्पकोऽनुत्पन्नानां सौख्यानां-शब्दादिभोगं सम्पाद्यसुखविशेषा. णाम् उत्पादयिता सन् प्रसर्पति ३।।
तथा-एकः प्रसर्पकः पूर्वोत्पन्नानां सौख्यानाम् अपिपयोगेण-रक्षणाय प्रसपति ४। प्रसर्प काश्च प्रलोभिन एव भवन्ति, तदुक्तम्
" धावइ रोहणं तरइ सागरं भमइ गिरिनिकुंजेसु । मारेइ बंधपि हु पुरिसो जो होज्न धणलुद्धो । १ । अडइ बहुं वहइ भरं, सहइ छुहं पायमायरइ पिठो ।
कुलसील जाइपञ्चपटिइं च, लोभद्दुओ चयइ । २।" छाया-" धापति रोहणं तरति सागरं भ्रमति गिरिनिकुञ्जषु ।
मारयति बान्धवमपि हि पुरुषो यो भवेद् धनलुब्धः । १ । एक प्रसर्पक ऐसा होता है जो पूर्वोत्पन्न सुखों के संरक्षणके लिये एकदेशसे दूसरे देशमें जाताहै। प्रसर्पक जीध प्रलोभीही होते हैं । तदुक्तम्कहामी है."धाबइरोहणं तरई" इत्यादि । जोजोय धनलुब्ध होताहै वह क्या २ काम नहीं करताहै यही इन श्लोकों द्वारा प्रकट किया गयाहै, धन लुब्धक जीव रातदिन इधरसे उधर भमता रहता है समुद्र मार्गले जानेमें भी वह अपने जीवनकी परवाह नहीं करता है भयंकरसे भी भयंकर गिरि निकुञ्जोंमें जानेमें वह नहीं डरता है यहां तक कुकृत्य वह धन लुब्धक कर देता है कि वह अपने बन्धुजनों का भी गलाघोंट डालता है, भूख की बेदना वह सह लेना है घोरसे घोर पाप वह कर सकता है अपने कुलकी मर्यादा वह तोडता है और शील और કે જે શબ્દાદિ ભેગો દ્વારા પ્રાપ્ત થનારા સુખવિશેષને ઉત્પાદક બનતે થકી એક દેશમાંથી બીજા દેશમાં જાય (૪) કેઈ પ્રસપક જીવ એ હોય છે કે જે પૂર્વોત્પન સુખના સંરક્ષણ નિમિત્તે એક દેશમાંથી બીજા દેશમાં જાય છે.
प्रस५५ ७५ साली डाय छे. ४यु ५५४ छ -“धायइ रोहणं तरह" ઈત્યાદિ-ધનભી જીવ ધનને માટે શું શું નથી કરતે એ વાત આ શ્લેકમાં પ્રકટ કરવામાં આવી છે. ધનલેભી જીવ રાતદિન ધનપ્રાપ્તિ માટે ભટકળ્યા કરે છે. સમુદ્રમાર્ગો પરદેશ જવાનું જોખમ પણ તે ખેડે છે, ભયંકરમાં ભયંકર પહાડો અને વનેને ઓળંગતા પણ તે ડરતે નથી. ધનલુબ્ધક માણસ ગમે તેવું દુષ્કૃત્ય કરતા પાછો હઠ નથી. અરે ! ધનને ખાતર તે તે પિતાના સહોદરની પણ હત્યા કરી નાખે છે. તેને ખાતર તે ભૂખની વ્યથા સહન કરી લે છે, ભયંકરમાં ભયંકર પાપ પણ કરી શકે છે, પોતાના કુળની મર્યા
श्री. स्थानांग सूत्र :03
