________________
सुधा टीका स्था०४ ३०३ सू०२७ साधोः सुखशय्यानिरूपणम्
१३१
तत्र भवा=पक्रमिकी तां वेदनां सम्यग् नो सहे मुखाद्यविकार करणेन कथं नो सहनं करोमि ?, सम्यग् नो क्षमे कोपाभावेन, तथा सम्यङ्कनो तितिक्षे अदीनभावेन, तथा - सम्यङ् नो अध्यासयामि - अध्यासोऽवस्थानं तं न करोमीत्यध्यासयामि, तस्यामेव वेदनायां निश्चलतया कथं न तिष्ठामि ? च- पुनः मम खलु आभ्युप गामिकीम् औपक्रमिक च वेदनाम्, असहमानस्य - अक्षममाणस्य, अतितिक्षमा णस्य अनध्यायतश्च किं ' मन्ने ' इति मन्ये, अयं वितर्कार्यो निपातः, क्रियते ?= किं भवति ? इति बितर्फे माह - " एगंतसो " इत्यादि मे मम एकान्तशः - एकान्तेन सर्वथा पापं कर्म क्रियते भवति । तथा च तामेव वेदनां सम्यक् सहमानस्य क्षममाणस्य तितिक्षमाणस्य अध्यासयतश्च मम खलु किं क्रियते ? - किं भवति !, एकान्तशो मम निर्जरा क्रियते भवति । इति चतुर्थी सुखशय्या । सू० २७ ॥ वेदनाको जोकि - आयुः क्षयका साधन है "नो सहे" भली भांति मुखादिके ऊपर उदासीनता लाये विना ही मध्यस्थ भावसे नहीं सहूं, "नो क्षमे" क्रोधादिका अभाव करके अभिवादनपूर्वक सम्यक् प्रकारसे क्यों न सहूं " नो तितिक्षे " अच्छी तरह विना दीनता दरसाये क्यों न मध्यस्थ भाव से सहूं, "नो अध्यासयामि " क्यों न उसे सहन करनेके लिये मैं डटा रहूं-अडोल रहूं, यदि मैं ऐसा नहीं करूंगा तो मुझे सर्वथा ज्ञानावरणीयादि कर्म से दुःखरूपी कैदखाने में रहना पडेगा मैं कर्मों से ही लिप्त बना रहूंगा और जो उस वेदना आदिको सह लेता हूं तो एकान्ततः मेरे कर्मोकी निर्जरा हो जाती है इस प्रकारकी विचारधारा रूप यह चतुर्थी सुखशय्या है || सू०२७ ॥
નાને) શા માટે હું' સમતાભાવે સહન ન કરૂ ? તેને એવા વિચાર આવે છે કે આ વેદનાએ તેા કર્મનિજ રા કરીને આયુષ્ય ક`ના ક્ષય કરનારી છે. નો सहे' । तो ते वेहनाने शा भाटे समता भावपूर्व - मुट्ठि पर उद्दासीनताना लाव साव्या विना हुँ सहुन न ४ ? " नो क्षमे " धाहिना त्यागपूर्व' यमिવાદનપૂર્વક તેને કેમ સહન ન કરૂ! " नो तितिक्षे" मद्दीन लावे-मध्यस्थ लावे तेने शा भाटे सहन न ४३ ! " नो अध्यासयामि " तेने सहन पाने શા માટે દૃઢતાપૂર્ણાંક તત્પર ન ખનું ! જો હું એવું નહીં' કરૂં તે મારું જ્ઞાનાવરણીય આદિ કર્મરૂપી કારાગૃહમાં દુઃખ જ સહન કરવું પડશે−હુ કર્મોનું આવરણ હઠાવવાને સમર્થ થઈ શકીશ નહી. જો હું તે વેદના આર્દિને સમતા ભાવે સહન કરી લઈશ તા મારા કર્માંની એકાન્ત રૂપે નિર્જરા થઈ જશે.
આ પ્રકારની વિચાર ધારાથી પ્રેરાઈને તે ધમભ્રષ્ટ થતા નથી, પણ ધર્મના આરાધક મનીને પાતાના સ્રસાર ઘટાડે છે. । સૂ. ૨૭૫
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૩
