________________
सुधा टीका स्था०४ उ०१ सू०३२ साष्टान्तदाष्टान्तिकपूर्वकमन्तरसूत्रम् ५५९ दृष्टान्तदाष्र्टान्तिकप्रदर्शनपूर्वकमन्तरसूत्रमाह
मूलम्-चउठिवहे अंतरेपपणत्ते,तंजहा-कटुंतरे १,पम्हंतरे २ लोहंतरे ३, पत्थरंतरे । एवामेव पुरिसस्स वाइथिए वा चउविहे अंतरे पण्णत्ते, तं जहा--कटुंतरसमाणे १, पम्हंतरसमाणे २, लोहंतरसमाणे ३, पत्तरसमाणे ४ । सू० ३२ ।
छाया-चतुर्विधमन्तरं प्रज्ञप्तम् , तद्यथा-काष्ठान्तरं १, पक्ष्मान्तरं २, लोहान्तरं ३, प्रस्तरान्तरम् ४। एवमेव पुरुषस्य या खिया वा चतुर्विधमन्तरं प्रज्ञप्तम् , तपथा-काष्ठान्तरसमानः १, पक्ष्मान्तरसमानः २, लोहान्तरसमानः ३, प्रस्त. रान्तरसमानः । सू० ३२ ॥
टीका-" चउबिहे अंतरे " इत्यादि-चतुर्विधमन्तरं-भेदः, प्रज्ञप्तम् , तद्यथाकाष्ठान्तरं-काष्ठयोरन्तरं-यथा-एकं चन्दनादिरूपम् अन्यद् बबुरादिरूपम् १, पक्ष्मान्तरं-यथा-एकं पक्ष्म-अर्कतूलादिरूपमपरमुन्ट्राजादि पक्ष्म (रोम ) रूपम् उत्पत्ति होती है, इस तरह दर्शन भाषण श्रवण स्मरण ये हास्य कारण होते हैं । सू० ३१ ।। अब सूत्रकार दृष्टान्त दान्तिक प्रदर्शक अन्तर सूत्रका कथन करते हैं।
" चउन्विहे अंतरे पण्णत्ते" इत्यादि
अन्तर चार प्रकारका कहा गया है जैसे-काष्ठान्तर १, पक्ष्मान्तर २, लोहान्तर ३, और प्रस्तरान्तर ४ । भेदका नाम अन्तर है। दो काष्ठोंके बीचका जो अन्तरहै वह काष्ठान्तरहै, जैसे-एक बबूलवगैरहका काष्ठ और चन्दन आदि वृक्षका अन्तरही काष्ठान्तरसे यहां गृहित हुवा है ११ पक्ष्मકરવાથી આ રીતે દર્શન, ભાષણ, શ્રવણ અને સ્મરણરૂપ ચાર કારણથી હાસ્ય अपन याय . ॥ सू. ३१ ॥
હવે સૂત્રકાર દષ્ટાન્ન અને દાર્જીન્તિકના પ્રદર્શનપૂર્વક અન્તરસૂત્રનું કથન अरे छ. “ चउविहे अंतरे पण्णत्ते" त्याह
तरना नाय प्रमाणे या२ ४.२ ४ छ--(१) १४ान्त२, (२) ५६मा. तर, (3) Airतर मन (४) प्रस्तरान्तर मनु नाम 'तर छ. मे 18ो વચ્ચેનું જે અંતર છે તેને કાણાન્તર કહે છે જેમકે બાવળ આદિ વૃક્ષના અને ચન્દનાદિ વૃક્ષના બે કાણો વચ્ચેના અંતરને અહીં કાષ્ટાન્તર કહેવામાં
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
