________________
सुघा टीका स्था०३ उ० ४ ० ७८ पुद्गलपरिणामविशेषनिरूपणम् २८९ स्ववचसा स्वकायेन नत्वन्यजनप्रेरणया प्रधारयन्-पर्यालोचयन् श्रमणो निग्रंन्यो महानिर्जरो महापर्यवसानो भवतीति ।१॥ अथ श्रावकविषयं सूत्रमाह-' तोहिं' इत्यादि, त्रिभिः स्थानः श्रमणोपासको महानिर्जरो महापर्यवसानो भवति । तान्ये. यस्थानान्याह-'कयाणं ' इत्यादि, कदा खलु अहम् अल्प वा बहुं वा परिग्रहं, परिगृह्यते-आदीयतेऽस्मादिति, परिग्रहणं वापरिग्रहः-धनधान्यद्विपद-चतुष्पदादि संग्रहः, तं परित्यक्ष्यामि-पृथक्करिष्यामि ।१। अन्यत् स्थानद्वयं सुगमम् ॥सू०७७।।
अनन्तरं कर्मनिर्जरा प्रोक्ता, कर्माणि च पुद्गलरूपाणीति पुद्गलानां परिणामविशेषमभिधित्सुराह
मूलम्-तिविहे पोग्गलपडिघाए पण्णत्ते, तं जहा-परमाणु पोग्गले परमाणुपोग्गलं पप्प पडिहन्निजा, लुक्खत्ताए वा पडिहन्निज्जा, लोग्गंते वा पडिहन्नि जा ॥ सू० ७८ ॥ आदि पदों द्वारा समर्थित की गई है इस प्रकार की विचार धारा का यह परिणाम निकलता है कि वह विचार महती निर्जरा का अधिपति बनकर तद्भव सिद्धिगामी होता है इस प्रकार का भाव प्रथमसूत्र का है। इसी तरह से जो श्रमणोपासक श्रावक होता है वह भी जब पूर्वाक्त तीन कारणों वाला होता है, अर्थात्-वह ऐसा विचारता है कि मेरे जीवन में ऐसा वह समय कब आयेगा जब कि मैं थोडे बहुत रूप में परिग्रह का धनधान्य द्विपदचतुष्पद आदि का परित्याग कर दंगा, इत्यादि, इस प्रकार की विचारधारा श्रमणोपासक आवक महानिर्जरा का पात्र बनकर महापर्यवसानवाला होता है । सू०७७ ॥
પિતાના મન, વચન અને કાયાથી” આ પદેના પ્રયોગ દ્વારા સમર્થન કરવામાં આવ્યું છે. આ પ્રકારની વિચારધારાનું એ પરિણામ આવે છે કે આ વિચાર મહતી નિર્જરા અધિપતિ બનીને જીવને તદ્દભવ-સિદ્ધિગામી કરે છે, આ પ્રકારનો ભાવ પ્રથમ સૂત્રનો છે. એ જ પ્રમાણે જે શ્રમણોપાસક શ્રાવક હોય છે, એ જીવ પણ પૂર્વોક્ત ત્રણ કારણોને લીધે એ જ ભવમાંથી મોક્ષગામી થાય છે–એટલે કે તે એવો વિચાર છે કરે કે મારા જીવનમાં એ અવસર ક્યારે આવશે કે જયારે હું પણ અ૯પ કે અધિકરૂપે પરિગ્રહને ધન, ધાન્ય, દ્વિપદ, ચતુષ્પદ આદિને પરિત્યાગ કરી નાખીશ. ઈત્યાદિ પૂર્વોક્ત વિચારધારાવાળે શ્રમણોપાસક શ્રાવક મહાનિજ રાને પાત્ર બનીને મહા५५सानवाणी थाय छे. ॥ सू. ७७ ॥
स ३७
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨