________________
स्थानाङ्गसत्रे
66
6 79
मारणान्तिकी है जिसके द्वारा शरीर और कषाय आदि कृश किये जाते है वह संलेखना है यह संलेखना विशिष्ठ तपोरूप होती है इस संलेखना का जो प्रीति पूर्वक सेवन किया जाता है वह अपश्चिम मारणांतिक संलेखना जोषणा है, इस जोषणा से जो सेवित होता है वह " अपश्चिम मारणान्तिक संलेखना जोषणा जोषित " है अर्थात् इस अपश्चिम मारणान्तिक संलेखना नामके तप से जिसका देह क्षीण हो गया है ऐसा तपस्वी मुनि श्रमण निर्ग्रन्थ ही " अपश्चिम मारणान्तिक संलेखना जोषणा जोषित-" पदवाला होता है इसका अर्थ " अनशनकारी " ऐसा है " पादपोपगतः " का तात्पर्य पादपोपगमन संस्तारक को प्राप्त हुवे सो है कालं अनवकाङ्क्षन् मृत्यु की इच्छा किये बिना ' यह पर यह कहता है कि जिसने संथारा धारण किया है वह अनशनकारी होकर अनशन के कष्ट से मरण की चाहना करे इस प्रकार से अपश्चिम मारणान्तिक संलेखना जोषणा से जुषित होने का जो वह विचार करता है सो उस विचार में किसी अन्य की प्रेरणा नहीं होनी चाहिये, यही बात શરીર અંતે કષાય માદિને કૃશ (દુલ) કરવામાં આવે છેતેનું નામ સલેખના છે. આ સં લેખના વિશિષ્ટ તપેારૂપ હાય છે. આ સલેખનાનું જે પ્રીતિપૂર્વક સેવન કરવામાં આવે છે, તેને “ અપશ્ચિમમારણાન્તિક સલેખના જોષણા ” કહે છે. અથવા આ અપશ્ચિમમારણાન્તિક સલેખના નામના તપથી જેને દેહ ક્ષીણ થઈ ગયા છે, એવેશ ‘તપસ્વી શ્રમણ નિગ્રંથ જ ’ " अपश्चिम भार ણાન્તિક સલેખના જોષણા જોષિત ’’ વિશેષણવાળા હોય છે તેના “ અનશનકારી ’ मेवा अर्थ थाय छे. " पादपोपगतः " मा पहनो लापार्थ नीचे प्रमा
66
95
स्वमनसा
૨૦
"
પાપાપગમન સ ́થારે। જેણે ધારણ કર્યાં છે એવા જીવને “ પાપે પગતઃ ” उ छे. "कालं अनवकान्' આ પદના ભાવા નીચે પ્રમાણે છે-જેણે સલેખના ધારણ કરેલી છે એવા અનશનકારી જીવે અનશનના કષ્ટથી મુઝાઇને મરણની ઈચ્છા કરવી જોઇએ નહીં. આ પ્રકારના અપશ્ચિમ મારણાન્તિક સ’લેખના જોષણાથી જુષિત થવાના જે વિચાર તેના દ્વારા કરાય છે, તે विद्यारभां अन्य अर्धनी प्रेरणा होची लेहये नहीं, से ४ वातनुं "स्वमनसा "
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨