________________
२५४
स्थानाङ्गसूत्रे छाया-त्रयः अवाचनीयाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-अविनीतः, विकृतिप्रतिबद्धः, अव्यवसितपाभृतः । १। त्रयः कल्पन्ते वाचयितु, तद्यथा-विनीतः, अविकृति. प्रतिबद्धः, व्यवसितप्राभृतः २ । त्रयो दुरसज्ञाप्याः प्रज्ञप्ताः तद्यथा-दुष्टः, मूढो', व्युद्ग्राहितः ३ । त्रयः सुसज्ञाप्याः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा- अदुष्टः, अमूढः, अव्युद्ग्राहितः ४ । सू०७१॥
टीका-'तओ अवायणिज्जा' इत्यादि । त्रयः अवाचनीयाः-वाचयितुंसूत्र पाठयितुं न योग्याः, अत एवार्थमपि श्रावयितुं न योग्याः, सूत्रादर्थस्य मह
इस प्रकार प्रव्राजना (प्रव्रज्या ) आदि के अयोग्यों का कथन करके अब सूत्रकार उसी प्रसङ्ग से वाचना आदि के विषय में जो अयोग्य हैं उनके सम्बन्ध में और जो योग्य हैं उनके सम्बन्ध में कथन करने के लिये चार सूत्र कहते हैं-" तओ अवायणिज्जा पण्णत्ता" इत्यादि,। मुत्रार्थ-ये तीन अवाचनीय (वांचना देनेके योग्य नहीं) कहे गये हैं, जैसे अविनीत, विकृतिप्रतिबद्ध, और अव्यवसितप्राभृत । ये तीन वाचना के योग्य कहे गये हैं, जैसे-विनीत अविकृतिप्रतिबद्ध और व्यवसितम्राभृत ! ये तीन दुःसंज्ञाप्य कहे गये हैं, जैसे-दुष्ट मूढ और व्युग्राहित येतीन सुसज्ञाप्य कहे गये हैं, जैसे-अदुष्ट अमूढ और अव्युद्ग्राहित, तात्पर्य इन सूत्रों का इस प्रकार से है जो सूत्र और अर्थ का अपने को अध्ययन कराने वाले हैं, या जो अपनी अपेक्षा सम्यग्दर्शन ज्ञान और
સૂત્રાર્થ–પ્રજ્યા આદિને માટે અગ્ય મનુષ્યનું કથન કરીને હવે સૂત્રકાર વાચના આદિના વિષયમાં અયોગ્ય અને યોગ્ય મનુષ્યનું નીચેના ચાર સૂત્રે २॥ ४थन ४२ छ-" तओ अवायणिज्जा पण्णत्ता" त्याનીચે દર્શાવેલા ત્રણ પ્રકારના માણસને અવાચનીય વિદ્યા આપવાને માટે अपात्र) ह्या छ-(१) मविनीत, (२) विकृति प्रतिबद्ध मने (3) अव्यवसित. પ્રાભૂત, નીચે દર્શાવેલા ત્રણ પ્રકારના માણસોને વાચનીય (વાચના દેવાને ગ્ય) yal छ-(१) विनीत, (२) मविकृति प्रतिम अने (3) व्यवसितामृत. નીચે દર્શાવેલા ત્રણ પ્રકારના માણસોને દુઃસંજ્ઞાખે કહ્યા છે-(૧) દુષ્ટ, (૨) મૂઢ અને (૩) બુદ્વાહિત, નીચે દર્શાવેલા ત્રણ પ્રકારના માણસોને સુસંજ્ઞાપ્ય કહ્યા छे-(१) महुष्ट, (२) मभूः मने (3) अयुद्रीडित.
આ સૂત્રને ભાવાર્થ નીચે પ્રમાણે છે-જે સૂત્ર અને અર્થનું અધ્યયન કરાવનાર હોય છે, તથા જેઓ પોતાના કરતાં સમ્યગુદન, જ્ઞાન અને ચારિત્ર
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૨
