________________
५००
स्थानाङ्गसूत्रे क्षयोपशमेनेत्युक्तं भवति । एवं जाव' इत्यादि, यावच्छन्देन-" केवलं बोहि बुज्झेज्जा, मुंडे भवित्ता अगाराओ अणगारियं पव्वएज्जा, केवलं बंभचेरवासमायसेज्जा, केवलेणं संजमेणं संजमिज्जा, केवलेणं संवरेणं संवरेज्जा, केवलं आभिणिबोहियनाणमुप्पाडेज्जा" इति संग्राह्यम् । ___ छाया-केवलां बोधि बुध्यते, मुण्डो भूत्वा अगाराद् अनगारितां प्रव्रजति, केवलं ब्रह्मचर्यवासमावसति, केवलेन संयमेन संयमयति, केवलेन संवरेण संवृणुयात् , केवलमाभिनिबोधिकज्ञानमुत्पादयति । कर सकता है वे दो स्थान हैं एक क्षयरूप और दूसरा उपशमरूप इसी प्रकार से वह यावत् केवलज्ञान को और मनः पर्यवज्ञान को उत्पन्न कर सकता है उदयप्राप्त ज्ञानावरणीय और दर्शनावरणीय कर्मों की निर्जरा से इन्हीं की अनुदित अवस्था में इनके विपाक के अननुभव से एवं इनके क्षयोपशम से जीय मतिज्ञान, श्रुतज्ञान, अवधिज्ञान और मनः पर्ययज्ञान को प्राप्त करता है तथा चक्षुदर्शन, अचक्षुदर्शन, अवधिदर्शन को प्राप्त करता है-यहां यावत् शब्द से “ केवलं बोहिं घुज्झेज्जा, मुंडे भपित्ता, अगाराओ अणगारियं पव्वएज्जा, केवलं बंभचेरवासमा. बसेज्जा, केवलेणं संजमेणं संजमिज्जा, केवलेणं संवरेणं संवरेज्जा, केवलं आभिणियोहियनाणमुप्पाडेज्जा" इस पाठ का संग्रह हुआ है। यहां बोधिशब्द से मतिज्ञान, श्रुतज्ञान, अवधिज्ञान और मनः पर्ययज्ञान चार ज्ञानों का ग्रहण हुआ है। केवलज्ञान का ग्रहण इसलिये ઉપશમ૩૫. એજ પ્રમાણે (તે બે સ્થાને દ્વારા) તે મન:પર્યવજ્ઞાન અને કેવળજ્ઞાન પર્યન્તના જ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરી શકે છે. ઉદયપ્રાપ્ત જ્ઞાનાવરણીય અને દર્શનાવરણીય કર્મોની નિર્જરાથી તેમની અનુદિત અવસ્થામાં તેમના વિપાકના અનુભવથી અને તેમના ક્ષપશમથી છવ મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન અને મન:પર્યવજ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરે છે, તથા ચક્ષુદર્શન, અચક્ષુદર્શન, અને અવધિદર્શનને પ્રાપ્ત કરે છે. અહીં યાવત્ (પર્યન્ત) પદ વડે નીચેના પાકને સંગ્રહ થયો છે એમ સમજવું.
"केवलं बोहि बुझेज्जा, मुंडे भवित्ता, अगाराओ अणगारियं पव्वएज्जा, केवलं बंभचेरवासमावसेज्जा, केवलेणं संजमेणं संजमिज्जा, केवलेणं संपरेणं संवरेज्जा, केवलं आभिणिबोहियनाणमुप्पाडेज्जा" ही माधि ७४ वारा મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન, અને મન પર્યાવજ્ઞાન, આ ચાર જ્ઞાનને ગ્રહણ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧