________________
सुधा टीका स्था० १ उ० १ सू० ४ क्रियाया एकत्वनिरूपणम् ३३ ऽनेनेति दण्डः । स च द्रव्यतो यष्टिः, भावतो दुष्पयुक्तमनोवाकायरूपः । स च दण्ड+एका-एकत्वसंख्यावान् कथंचित् । एकत्वमस्य सामान्यनयापेक्षया । एवमन्यत्रापि सर्व त्रैकत्वं बोध्यम् ॥ मू० ३॥ तेन दण्डेन आत्मा क्रियां करोतिती तामाह
मूलम्-एगा किरिया ॥ सू०४॥ छाया-एका क्रिया ॥४॥ व्याख्या-'एगा किरिया' इत्यादि
क्रिया-करणं, क्रिया कायिक्यादिका, सा च एका-एकत्वसंख्यावती, अविवक्षितविशेषतया करणमात्रविवक्षणात् । संग्रहनयेन सामान्यरूपमाश्रित्य क्रियाया
सूत्रार्थ-दण्ड एक है ॥३॥
टीकार्थ-जिसके द्वारा आत्मा अपने ज्ञानादिकरूप ऐश्वर्य के अपहरण हो जाने के कारण पीडित की जावे।
अथया-सारविहीन बनादी जावे वह दण्ड है वह दण्ड द्रव्य और भव के भेद से दो प्रकार का है यष्टि द्रव्यदण्ड है दुष्प्रयुक्त मन, वचन
और काय ये भाव दण्ड है । ऐसा यह दण्ड कश्चित् एक संख्यावाला है। यह एकत्व इस में सामान्यनय की अपेक्षा से है। इसी तरह से और भी सब जगह एकत्व जानना चाहिये। मू०३ ॥
उस दण्ड से आत्मा क्रिया करता है इसलिये उस क्रिया को सूत्रकार कहते हैं। एगा किरिया इत्यादि ॥४॥
सूत्रार्थ-क्रिया एक है।४। टीकार्थ-क्रिया नाम करने का है करनेरूप वह क्रिया यद्यपि कायिक
सूत्राथ- मे छे. ॥ 3 ॥
ટીકાર્થ-જેના દ્વારા આત્માને સારવિહીન કરી નાખવામાં આવે છે. તેનું નામ દંડ છે. દ્રા અને ભાવના ભેદથી દંડના બે ભેદ પડે છે. યષ્ટિ (ensh) द्रव्य छे. दुष्प्रयुक्त भन, पयन मने आया, से ला छे. એવો તે દંડ અમુક દૃષ્ટિએ વિચારતા એક છે–એક સંખ્યાવાળે છે. તેમાં આ એક સામાન્ય નયની અપેક્ષા છે. એ જ પ્રમાણે બીજી બધી જગ્યાએ ५ सय सभा ॥ 3 ॥
તે દંડની આત્મા ક્રિયા કરે છે. તેથી સૂત્રકાર હવે તે ક્રિયાનું પ્રતિપાहन ४२ छ- “एगा किरिया" त्यादि ॥ ४ ॥
सूत्राथ:-ठिया से छ. ॥ ४ ॥ ટીકાઈ–કરવામાં આવે તે ક્રિયા. તે ક્રિયાનાં કાયિકી આદિ ભેદની
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧
