________________
सुघा टीका स्था०२ उ०३ सू० ३१ वर्ष धरपर्वतादिद्वैविध्यनिरूपणम्
४१३
'जंबू ' इत्यादि सुगमं, नवरं - द्वौ वृत्तवैताढ्यपर्वतौ, वृत्तौ पल्याकारत्वाद् वैताढ्यौ - वैताढ्यनामकौ पर्वतौ । तौ च सर्वतः सहस्रयोजनपरिमितौ रजतमयौ स्तः । तत्र यथासत्तिन्यायाश्रयणादक्षिणतो हैमवते शब्दपाती, उत्तरत ऐरण्यवते विकटापातीति । ' तत्थ णं ' इति तत्र - तयोर्बु तवताढ्यपर्व तयोः क्रमेण स्वातिः प्रभासश्चेति द्वौ देवौ महर्द्धिकौ यावत्पल्योपमस्थितिकौ वसतः, तत्र तद्भवनसद्भावादिति । 'जंबू' इत्यादि, हरिवर्षे गन्धापाती, रम्यकवर्षे माल्यवत्पर्यायः पर्वतः । तयोः पूर्वोक्तरूपौ अरुणाभिधः पचाभिधश्वेति द्वौ देवौ क्रमेणैव वसत इति । 'जंबू' इत्यादि, जम्बूद्वीपे मन्दरपर्वतस्य दक्षिणतो देवकुरुषु पूर्वापरयोः पार्श्वयोः पूर्व पार्श्व अपरपार्श्वे चेत्यर्थः कथम्भूतयोः पूर्वापरपार्श्वयोः १ इत्याहरजतमय हैं। दक्षिणदिशा तरफ जो हैमवत क्षेत्र है उसमें शब्दापानी वृत्तवेतादयपर्वत है और उत्तरदिशा तरफ जो ऐरण्यवतक्षेत्र है उसमें विकापाती वृत्तवैताढ्य है इन वैताढ्यों में क्रमशः स्वाति और प्रभास ये दो महर्द्धिक आदि विशेषणों वाले देव रहते हैं। इनकी स्थिति एक पल्योपम की है ये वहां इसलिये रहते हैं कि इनके वहां भवन बने हुए हैं। हरिवर्ष क्षेत्र में गन्धापानी और रम्यक वर्ष में माल्यवत्पर्याय नामके वैतादयपर्वत हैं। इनमें पूर्वोक्त रूप संपन्न दो देव जिन के नाम अरुणा fra और पद्माभिध हैं क्रमशः रहते हैं । इसी प्रकार से जम्बूद्वीप में स्थित जो मन्दरपर्वत है उसकी दक्षिणदिशा में जो विदेहक्षेत्रस्थ देवकुरु हैं उनके पूर्व पार्श्व में और अपरपार्श्व में क्रमशः सौमनस और
દરેકની પરિધિ આયામ पिण्डल (संभाई, पडोजा ) ४२तां ખમણી છે. વૃત્તવૈતાઢય પતા પુલ્યાકાર છે. વૃત્તવૈતાઢય પ`તા સત્ર એક હજાર ચેાજનના છે અને રજતમય છે. દક્ષિણ દિશા તરફ જે હૈમવત ક્ષેત્ર છે તેમાં શબ્દાપાતી નામનેા વૃત્તવૈતાઢય પર્વત છે અને ઉત્તર દિશા તરફ જે એરણ્યવત ક્ષેત્ર છે તેમાં વિકટાપાતિ નામના વૃત્તવૈતાઢય પર્વત છે. તે વૃત્તવૈતાઢયામાં અનુક્રમે સ્વાતિ અને પ્રભાસ નામના મહર્ષિક આદિ વિશેષણાવાળા એ દેવ વસે છે, તેમની સ્થિતિ એક પત્યેાપમની છે. તે ત્યાં શા કારણે રહે છે ? ત્યાં તેમનાં ભત્રના મનેલાં હાવાથી તેઓ ત્યાં રહે છે. રિ વર્ષે ક્ષેત્રમાં ગંધાપાતી, અને રમ્યક વર્ષમાં માલ્યવન્પર્યાય નામના વૃત્તબૈતાઢયે ક્રમશઃ આવેલા છે. તે બન્નેમાં પૂર્વોક્ત વિશેષણેવાળા એ દેવ રહે છે, જેમનાં નામ અનુક્રમે અરુણુ અને પદ્મ છે.
એજ પ્રમાણે જ ખૂદ્વીપમાં આવેલા મન્દર પર્વતની દક્ષિણ દિશામાં જે વિદેહ ક્ષેત્રસ્થ દેવકુરુ છે તેની પૂર્વ તરફ અને પશ્ચિમ તરફ અનુક્રમે સૌમનસ
શ્રી સ્થાનાંગ સૂત્ર : ૦૧