________________
४०
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
मूलम् - पाणहाओ य छत्तं च, पालियं वालवयिणं । परकीरियं अन्न मन्नं च तं विज्जं परिजाणिया ॥ १८ ॥ छाया - उपानहौ च छत्रं च, नालिकं बालव्यजनम् ।
परक्रियामन्योऽन्यं च तद् विद्वान् परिजानीयात् ॥ १८॥ अन्वयार्थ : - ( पाणहाओ य) उपानही व (छत्तं च छत्रं च (नालियं) नालिकम्द्यूतक्रीडाविशेषम् (बालवीय) वाण्यजनम्, वालैर्मयूरपिच्छे र्निर्मितं व्यजनम् (अन्नमन्नं) अन्योऽन्यं परस्परम् (परकिस्यिं च) परक्रियाम् - परस्परतो ऽन्य संपाद्यामन्यः करोति तथा-पर निष्पाद्यां पर क्रियामिति (तं) तत् एतत्सर्वम् (विज) विद्वान् (परिजाणिया) परिजानीयात् - ज्ञपरिज्ञया ज्ञास्त्रा प्रत्याख्यानपरिज्ञया त्यजेदिति ॥ १८ ॥
'पाणहाओ य उतं च' इत्यादि ।
शब्दार्थ - 'पाणहाओ य-उपानहौ च' जूना पहनना 'छतं छत्रम्' छाता लगाना 'नालियं नालिकं' जूना खेलना 'बालवीपणं - बालव्यजनम्' मयूरपिच्छ निर्मित पंखा आदि से पवन करना तथा 'अभमनं - अन्यो ऽन्यम्' परस्पर की 'परकिरिय- परक्रियां' एक दूसरे की क्रिया 'तंतत्' उसको 'विज्जं विद्वान्' विद्वान् साधु 'परिजाणिया-परिजानीयात्' ज्ञ परिज्ञासे जानकर प्रत्याख्यान परिज्ञा से उसका त्याग करे || १८ || अन्वयार्थ -- पगरखी पहनना, छतरी लगाना, नालिक जुआ खेलना, मयूर पिच्छ आदि के बने पंखे का उपयोग करना और अन्योन्यक्रिया करना अर्थात् एक के द्वारा करणीय क्रिया दूसरा करे और दूसरे के करने की पहला करे इन सब को मेधावी संसारबन्ध के कारणरूप जान कर उनको त्याग दे ॥ १८ ॥
-
'पाणहाओ य छत्त' च' इत्याहि
शब्दार्थ 'पाणहाओ य-उपानहौच' लेडा पडेरवा 'छत्तं - छत्रम्' छत्री धारण ४२वी 'नालियं - नालिकम्' नुगार रभवो 'बालवीयणं - बालव्यजनम्' भारना चीछाथी मनाववामां आवे यांच्या विजेरेथी पवन नामवो तथा 'अन्नमन्नंअन्योऽन्यम्' मे४ जीलनी 'पर किरियं परक्रियां' 8 मीलनी किया 'तं- तत्' तेने 'विज्ञ' - विद्वान्' विद्वान् साधु 'परिजाणिया-परिजानीयात् ज्ञपरिज्ञाथी જાણીને પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞાથી તેના ત્યાગ કરે ॥૧૮॥
અન્યવા—પગરખા પહેરવા, છત્રી લગાવવી, જુગાર ખેલવા, મેરના પી'છા વિગેરેથી ખનાવેલા ૫'ખાના ઉપયેગ કરવા તથા અન્ય અન્ય ક્રિયા કરવી અર્થાત્ એકને કરવાની ક્રિયા બીજો કરે અને બીજાને કરવાની ક્રિયા પહેલે કરે આ બધાને સમજીને ડાહ્યો પુરૂષ તેના ત્યાગ કરે, ૧૮ા
श्री सूत्र तांग सूत्र : 3
